Powered By Blogger

Төгс Гэгээрсэн Их Багш Чин Хай

smile

We can still save the planet Be Vegan

About Me

Цэс

цаг

тоолуур

Smile

*****тоолуур*****

Free Hit Counters

лэкц ,илтгэл

Formosa
Smile
Formosa may 05 2000.DVD No.692
хэсэгчлэн үзэх

1, 2, 3, 4, 5,




Pattaya, Thailand
Smile
November 26 - 29, 2006, Pattaya, Thailand. DVD No.774
хэсэгчлэн үзэх

1, 2, 3, 4, 5,




Sydney, Australia
Smile
Lecture and Discussion in Sydney, Australia, May 10, 1997. DVD No.582
хэсэгчлэн үзэх

1, 2, 3, 4, 5,




South Africa
Smile
Lecture in Johannesburg, South Africa Nov.25, 1999. DVD No.667
хэсэгчлэн үзэх

1, 2, 3, 4, 5,

Онлайн ном,,

ЧОЙЖИД ДАГИНЫН ТУУЖ
Smile

УНШИХ


Экадешид Мацаг барихуйн учир шалтгаан хийгээд түүний ач туc
Smile

УНШИХ




УНШИХ


ТӨВДИЙН НУУЦ ТАРНИЙН ҮНДЭС

Чинхай багшийн зурагтай дэлгэц амраагч


татaх уу?--(татхаар орох)











Showing posts with label ном. Show all posts
Showing posts with label ном. Show all posts



 Бурханы шашны хамгийн дээд онол болох төв үзлээр аливаа юмс бүгд зөвхөн нэр томъёолол төдийд байхаас биш өөрийн мөн чанараар буюу бусдад харгалзахгүйгээр бүтсэн зүйл тоосны төдий ч үгүй гэж үздэг. Бидэнд үзэгдэж, харагдаж , мэдрэгдэж буй юмс бүгд үнэхээр бүтэж бий болсон мэт үзэгдэх боловч мөн чанарыг судлагч билгүүнээр аль нь үнэнээр бүтэв хэмээн эрж үзвээс дан гагц өөрийн бие дааж үнэнээр бүтсэн юу ч эс олдоно.Хэрэв ямар нэгэн зүйл тоосны төдий олдох аваас үнэнээр бүтсэн зүйл байна гэж үзэж болох атал тийм зүйл олддоггүй билээ.Тиймээс юмс бүгд зөвхөн томъёололын төдийд байх боловч мөн чанартаа эрж хайгаад үл олдох хоосон чанартай гэж номлодог.


http://buddha.mn/%D1%85%D0%BE%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%BD-%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80/  ehiig endees
Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.





Buddha’s dream


Бодхисатва бээр шинийн нэгнээс шийнийн 14 хүртэл Анапана бясалгал хийж, Няранзана голын эрэг дэх бургас модны сүүдэрт гүн бясалгалд оржээ.Шөнө дуусах дөхөж байлаа. Хараахан үүр цайгаагүй байв. Гайхамшигт амгалан тайван бүрдсэн энэ мөчид бодхисатва бие цогцосоо бага зэрэг амраахыг хүслээ. Тэрээр модны доор хажуулан, хэдхэн хором зүүрмэглэжээ. Зүүрмэглэх тэрхэн агшинд ар араасаа цуварсан таван төрлийн зүүд зүүдлэгдсэн нь ирээдүйг зөгнөсөн байв. Зүүд дуусангуут Бодхисатва нойрноос сэрж, зүүдний утгыг тайлахаар бодлогошрон суув.
1. Эхний зүүд: Бодхисатва бээр өөрийн агуу том биеийг харжээ. Тэрээр Энэтхэг орныг бүхэлд нь бүрхэн хэвтэж, нарнаас хамгаалах шүхэр мэт харагдана. Гималайн уулсыг дэр болгон дэрлэж, борьйв нь өмнөд Энэтхэгийн Ганнякумарид хүрч, Энэтхэгийн далайд угаагдаж байлаа. Баруун мутар нь Арабын тэнгист, зүүн мутар нь Бангалийн далайд хүрч, түүний гар хурууг угаах ажгуу. Энэ зүүд нь тооцолшгүй олон галавын өмнө Дивангар бурханы даяанч Сумедхад “Чи заавал Бурхан болон гэгээрнэ” гэсэн лүндэн биелэлээ олох цаг болсоныг зөгнөжээ.

Түүний олон амьтанд аз жаргалыг хайрлагч сургаал, номлолын нөлөө бүхэл Энэтхэг орноор түгэж, өмнөд, дорнод далай хийгээд гималайн уулын замаар ертөнц даяар түгэн дэлгэрэх болно гэсэн утгыг энэ зүүд агуулжээ.
2. Хоёр дахь зүүд: Бодхисатва бээр түүний хүйснээс өчүүхэн үр соёоолж, харсаар байтал удаж төдөлгүй нэг тохой, нэг алд, нэг бээр болон маш хурдан мянга мянган бээр өндөрт ургаж, хязгааргүй огторгуйг бүрхэхийг зүүдэлжээ.

Энэ зүүд нь Бурханы сургаал зөвхөн хүний ертөнц төдийгүй Тэнгэр Брахма нарт хүрж, тэднийг гэгээрэл ариуслын замд хөтөлнө гэдгийг зөгнөсөн байлаа. Өөрөөр хэлбэл Бодхисатва бээр хүн хийгээд Тэнгэр нарын их багш болно гэсэн үг юм.
3. Гурав дахь зүүд: Бодхисатва бээр дөрвөн зүгээс өчүүхэн жижиг тооцоолшгүй олон амьтад ирж, түүний өлмийд сөгдөн унаж буйг харжээ. Тэд цагаан өнгийн хувцастай, хар үстэй ажээ. Удаж төдөлгүй тэдний тоо маш олон болж хөлнөөс дээш бүчин явсаар өвдөгөнд хүрчээ. Энэ зүүд нь цагаан хувцастай хар үстэй олон тооны гэрийн эзэд Бурханы сургаалийг дагаж ач тусыг хүртэх болно гэдгийг зөгнөжээ. Цагаан хувцастай, хар үстэй гэдэг нь хар хүнийг илэрхийлсэн тэмдэг билээ.

Тэдний хувцас шар биш цагаан, тэд үсээ мулзалуулаагүй хар үстэй байгаа нь тэд хуврага биш гэрийн эзэн хар хүн гэдгийг илэрхийлнэ. Өөрөөр хэлбэл Бурханы хуврага шавь нараас гэрийн эзэн хар хүмүүсийн тоо хавьгүй олон болохыг энэ зүүд зөгнөжээ.
4. Дөрөв дэх зүүд: Бодхисатва бээр дөрвөн зүгээс дөрвөн өөр өнгийн шувууд нисэн ирж түүний өвөрт унахыг харжээ. Тэд унангуутаа өнгө нь өөрчлөгдөн бүгдээрээ цэвэр цагаан өнгөтэй болцгооно. Энэ зүүд нь дөрвөн өөр төрлийн язгууртай /Чадрия, Брахман, вээшя, шудр/ хүмүүс түүний дэргэд ирж, лам хуврага болж, Арахадын хутгийг олж ариудан гэгээрхийг зөгнөсөн зүүд байлаа.

Ариудан гэгээрснээр тэд язгуур угсааны өнгөө алдаж, бүгдээрээ нэгэн ижил болох ажгуу. Ганга мөрөн тэргүүтээ олон гол мөрөн далайд цутгасаар өөр өөрсдийн ялгаатай байдлаа алдан нэгэн ижил далайн ус болдог шиг, янз бүрийн язгуур угсааны хүмүүс хуврага болж, бүгд ариун номонд нэгдэж, нэгэн ижил болох болно.
5. Тав дахь зүүд: Бодхисатва бээр хир буртаг дүүрсэн толгод дээгүүр алхаж яваагаа харжээ. Хэдий хир буртагаар дүүрэн ч өөрт нь өчүүхэн ч хир буртаг халдахгүй байгааг харжээ. Энэ зүүд нь туйлын дээд үнэнийг олохын тулд Бодхисатва бээр нийгмээс холдож, ой шугуйд даян бясалгал хийж байсан хийгээд, харин одоо Бурханы хутгийг олон гэгээрсэнийхээ дараа энэрэхүй сэтгэлд автан хир буртаг бүхнээр дүүрэн нийгмийн дунд орж амьдрах хэрэгтэй болно гэдгийг зөгнөсөн зүүд байлаа. Тэдэнд ариусал гэгээрлийн замыг зааж өгөх хэрэгтэй байлаа.

Урьдын эхнэр, хүү, эх , ах дүү зэрэг гэр бүлийн хүмүүс төдийгүй хамаг амьтаны төлөө энэрэл хайрын хурыг буулгах болно. Тэдэнд ариуслын замыг заах боловч өөрөө юунд ч үл шунана. Маш олон тооны хуврага хувцас, эм тариа, хоол унд, идээ будаа, байр сууц, сүм хийд өглөгт ирэх боловч өөрийн хэрэгцээнээс илүү өчүүхэн ч үл хэрэглэнэ. Муу муухайгаар дүүрэн нийгэмд амьдрах боловч түүнд огтхон ч үл автан, цэвэр ариун номын амьдралаар амьдрах болно.
Энэ явдлаас хойш 24 цаг өнгөрөх буюу дараа шөнийн тэргэл сар баруунаа хэлбийх үедБодхисатва бээр Бурханы хутгийг олон гэгээрнэ. Тэрээр огоот туулсан Бурхан болж, Бодхисатва байх үедээ зүүдэлсэн зүүд нь дэс дараалан биелэлээ олохыг харжээ. Үнэхээр их гайхамшигт өлзий хутаг болох нь энэ билээ.
Хамаг амьтан амар амгалан болох болтугай.
Эх сурвалж:  Их багш  СН.Гоенка “Ариусахуйн чин хүсэл” 2008 .      хуудас 15-22               /Монголын Випашяна судлалын төв/

http://vipassanamongolia.wordpress.com/category/%D0%B1%D1%83%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD-%D0%B1%D0%B0%D0%B3%D1%88%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D0%B7%D2%AF%D2%AF%D0%B4/    web huudasnaas  oruulav 


Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.

ДАЯАН

Их Багш: Дэвшсэн хүмүүст баяр хүргэе, чи хамгийн сайнаараа хичээжээ. Чи маш олон зүйлсийг орхиж, давжээ. Яаж өсч дэвшсэн чинь тэр. Дэвшиж чадаагүй хүмүүст: Чи өссөн гэхдээ тун бага.

“Багш аа, яаж хурдан дэвших вэ?” гэж та нар надаас асуудаг. “Бүгдийг орхи, ...бүгдийг” гэж би хэлдэг. Гэвч та нар тэгдэггүй. Та нар энд, өөрийн бодолдоо найз нөхөд, хамаатан садан, үр хүүхдүүдтэйгээ хамт ирдэг. Та тэдэнтэй бүх өдрийн турш, бүх амьдралынхаа турш байдаг бол энд Бурхны төлөө зөвхөн 5 өдөр л зориулаач гэж би хэлдэг.

Гэвч та нар тэгдэггүй. Тэр залуу /Бурхан/ хоёрдугаарт тавигддаг. Та нарын өсөхгүй байгаан шалтгаан энэ. Цорын ганц нууц бол бүхнийг орхи. Та нар надаас ялих шалихгүй янз бүрийн асуулт асуухад миний яагаад яршигладаггүй минь энэ. Би та нарт бүхнийг хариулж чадна, би та нарт юугаар ч туслаж чадна. Та нар энд зөвхөн 5-хан өдрийн хугацаатай ирсэн, гэсэн ч та нар Бурхныг санахгүй л байна. Ганцхан удаа та нар энд зөвхөн Бурхны төлөө ирээч. Гэвч та нар тэгэхгүй л байна.. Та нар энд үргэлж шалтаг гаргахаар, хайр ивээл, анхаарал халамжийн талаар асуух гэж ирцгээдэг. Би та нарт үнэнээр нь хэлье:

Бурханд эсвэл Төгс Гэгээрсэн их Багшид хандан залбирах аль ч цагт тэд сонсдог. Тэд нар дүлий биш шүү дээ. Та нарыг тэгэж бодохгүй байгаа гэдэгт итгэж байна. Би та нарыг “Би энд байна /Багш биеэ заагаад/, би өвчтэй, би муу, би жижигхэн, би том, би ийм, би тийм” гэж боддоггүй гэдэгт итгэж байна. Үгүй, үгүй энэ би биш, энэ чинь энэ хүн биш. Бид нар дүлий биш, хэлгүй биш, сохор биш, тэнэг биш. Тийм болохоор энд азгүй явдал, найз нөхөд, гэр бүлийнхээ талаар уйлагнах гэж ирэхийн хэрэггүй.

Та өөрийнхөө хүсч байгаа ямар ч зүйлийн талаар надтай ярилцаж болно. Мэдээж чи хүсвэл намайг ээжээрээ, найзаараа, дээр нь түшээд уйлах мөрөөр бодож болно, тэр ч бас зүгээр шүү. Гэвч эдгээр нь зөвхөн хоёрдугаарт тавигдана гэдгийг санах хэрэгтэй. Даяанд ирэхдээ яршиг төвөггүй, гэр бүл, найз нөхөд, ажил бизнес, босс ажилчин, эхнэр нөхөр, үр хүүхэд, хэрүүл маргаангүй байх цагийн давуу талыг мэдрээрэй. Чи төвлөрөх ёстой.

Яг тэр цаг хугацаа хамгийн үнэтэй эрдэнэс юм шигээр бод, дараа нь та явчихнаа /дээшээ/. Гэр бүл, ард үлдсэн хэн нэгний талаар санаа зовсоор байх юм бол танд дахин боломж гарахгүй шүү. Та яг үхлээ гэхэд тэдний талаар санаа зовох боломж танд гарна гэж үү? Үгүй. Дараагийн өдөр намайг амьд байх үгүйг, 5 өдрийн дараа дахин өөр даяан хөтлөөд явж байх үгүйг та нар мэдэхгүй шүү дээ. Тэгэхээр өсөлт дэвшилт гаргаж чадаагүй байгаачууд нь үнэхээр харамсалтай. Даяанд ирэх бүрт чинь би та нарт зөвхөн нэг л зүйл дээр төвлөрөхийг сануулдаг шүү дээ. Та нарын өсч дэвжээгүйчүүд нь энэ цагт хичээлээ сурч байгаа гэдэгт би итгэж байна. Хэдийд ч, эсвэл хэрвээ бидэнд дараагийн удаа гэх цаг байх юм бол тэр үед боломжоо ашиглаарай окау. /Үзэгчид алга ташина/. Би та нарт уурлаагүй байна, та нарыг хясан боогоогүй байна, би бол юу ч биш. Би зөвхөн тухайн цагт юу л хийх ёстой байна түүнийг л хийдэг. Тэгэхээр та нар өөрт чинь мэдрэгдээд байгаа бүх л хог новш, муу зүйлсээ надад яг одоо өгчих. Тэгээд гэр рүүгээ явцгаа, та нар эрх чөлөөтэй, та нар сайн, та нар дахин төгс төгөлдөр болцгооноо. Та нар энд /даяанд/ байх юм бол би та нарыг засна, цэвэрлэнэ. Энэ процесс заримдаа бидэнд хоёуланд нь хүнд бэрх байдаг, гэхдээ зүгээрээ.

Энэ хийгдээд та нар эрх чөлөөтэй болно. /Алга ташилт/. Та нар даяаны туршид хайрлагдсан, хүсэгдсэн, төгс төгөлдөр байна. Гэхдээ эмчилгээний өөр төрлүүд та нарыг хүсээгүй, хайрлаагүй мэт мэдрэмжийг үүсгэж болно. Энэ бол үнэн биш. Энэ нь ердөө л яг тэр цагт өгч буй тэр эм нь хэрэгтэй болохоор л тэр. За чамд хэрэггүй юу л байна түүнийгээ буцааж өгөөд, буцаагаад яг энд нь тавиад гэр рүүгээ эрх чөлөөтэй явцгаа. Та нар өсч дэвшээгүй байсан ч төгс төгөлдөр шүү дээ.

За одоо өсч дэвжсэн хүмүүст нь хандаж хэлье: Та нар баяр баясгалантай байх хэрэгтэй, өөрсөддөө сэтгэл хангалуун байх хэрэгтэй.

Надад та нарт өгөх шагнал ч юмуу сертификат байхгүй ээ, гэхдээ та нар шагнагдсан гэдгээ мэдэж байгаа. Тийм болохоор та нар баяр баясгалантай байх ёстой. /алга ташилт/.Одоо огт өсөлт дэвшилт гаргаагүй, маш бага дэвшил гаргагсадад нь хандаж хэлье: чамд алдаагаа засах дараагийн удаа байна гэдэгт би итгэж байна. Дараагийн удаа, хэрвээ бидэнд цаг байгаад, хэрэв танд ийм даяанд дахин ирэх боломж олдох юм бол гуйя үхсэн юм биш нэг цэг дээр л байгаарай. Хаалгаар орохоосоо өмнө толгойдоо “үхэх” гэдэг үгийг хий. Харин энэ даяанаас гарахдаа “би дахин амьдарлаа” гэж хэлээрэй. /алга ташилт/.

Яагаад гэвэл, хэрэв та нар дэлхий дээр үхэж чадахгүй бол Бурхантай хамт амьд байж чадахгүй ээ. Библид үүнтэй ижил зүйлийг хэлэгдсэн байдаг. “Та нар Бурхан, эд баялаг хоёрыг зэрэг шүтэж чадахгүй”. Тэгэхээр та нар нэг цэг дээр л төвлөрөх ёстой. Энэ даяаны туршид хийсэн миний бүх зүйл та нарыг тэрхүү нэг цэгт төвлөрүүлэхийн төлөө байсан юм шүү. Энэ 5 өдрийн туршид та нарыг хайрлаж байсан минь, тэвэрч байсан минь, зэмлэж байсан минь зөвхөн та нарын тусын тулд юм шүү. Тэгэхээр хэрвээ чамайг илүү хайрлаж энхрийлсэн бол өөрийгөө хамгийн онцгой нь гэж битгий бодоорой, хэрвээ зэмлэж загнасан бол өөрийгөө муу нь гэж битгий бодоорой. Та нар бүгд адил, та нар бүгд миний зүрх сэтгэлд ижил тэнцүүгээр хайрлагдаж байгаа /Багш нүдэндээ нулимстай/. Би та нарт маш их хайртай. /үргэлжилсэн алга ташилт/.
Заримдаа би та нарын хийж байгаа зүйлсийг хийлгэхийг хүсдэггүй. Яагаад гэвэл тэдгээр нь чамд сайн биш гэдгийг би мэддэг болохоор, та нарын зүрх сэтгэлд байгаа зарим зүйлс чинь сайн биш гэдгийг мэддэг болохоор, энэ нь та нарын буруу биш гэдгийг мэддэг болохоор. Энэ нь чамайг эдгээр байдал руу түлхдэг энэ муухай ертөнцөөс болж буй юм. Та нарыг хайрлах хайраас өөр надад юу ч байхгүй ээ. Би та нарт хатуу үгүүдийг хэлэхийг ерөөсөө хүсдэггүй. Гэвч заримдаа ингэх ёстой болдог. Энэ нь та нарт л сайн, үүгээр би та нарт “Би та нарт хайртай” гэдгийг мэдээсэй гэдгийг л би хүсч байна. Заримдаа та нар хүүхдүүдээ зэмлэдэг. Гэхдээ хайрласан хэвээр л байдаг шүү дээ. Үүнтэй яг адил. Магадгүй хүүхэд чинь хүнд өвчин тусвал та эмнэлэгт хэвтүүлнэ, тэднийг эдгээсэй гэж хүснэ.


Энд ирэхээсээ өмнө Тэнгэрт байхдаа та нарын зарим нь маш гэгээрсэн байдаг боловч түүнээсээ илүү гэгээрэхийг хүсч намайг хайж доошоо бууж ирдэг. Жишээлбэл та нар Тэнгэрт байхдаа 80% гэгээрсэн байлаа гэхэд энэ нь 4-р ертөнцөд байна гэсэн үг. Намайг энд байгааг мэдчихээд доош бууж ирэхэд та нарын гэгээрэл Тэнгэрт байснаас илүү буурдаг. Та нар бүх зүйлээ мартаж зовдог. Та нар энд маш их зовцгоодог, яагаад гэвэл мартчихсан учраас. Энд бууж ирэхээсээ өмнө байсан түвшин, түүнээс дээших түвшинд буцаж очих замуудыг чинь та нарт сануулахыг би оролдож байна. Эдгээр бүх зүйлүүд боломжтой, би та нарын төлөө хийнэ. Гагцхүү та нар бас өөрсдийн үнэн төрхөө санахыг хичээцгээх хэрэгтэй. Эс бөгөөс бид маш бага санаж, маш их зовно. Тэгсэн ч гэсэн та нар сайн учраас маш их хүндлэгдэж, хайрлагдсан гэдгээ мэдээсэй гэж би хүсч байна. Сайн гэдэг нь та нар муу байсан гэсэн үг бишээ. Яагаад гэвэл та нар сайн байх гэж хичээж оролдож байхад, нөхцөл байдал мууг үүсгэдэг. Та нарыг яагаад сайн гэж байгаа минь энэ. /алга ташилт/. Гэр бүл, нийгэм, найз нөхөд, хамт олон, ажил, удирдлага, эхнэр нөхөр гэх мэтээс маш их дарамт шахалт та нарт байдаг. Тэгсэн ч гэсэн нэгдсэн бясалгалдаа явахаа, гэртээ бясалгалаа хийхээ хамгийн сайнаараа хичээцгээгээрэй. Энд даяанд ирэхдээ ч гэсэн. Би та нарт үнэхээр хайртай. Би та нарыг хамгийн сайнаараа хичээж байгаа гэдгийг чинь мэднэ. Бурхан ч бас. Дараагийн удаа даяанд ирж Бурхныг мэдэхийг үнэхээр хүсч байгаа бол зөвхөн 5 өдөр л энэ дэлхий дээр үхсэн мэт байгаарай. /алга ташилт/. ..

Илүү дэлгэрэнгүй уншихыг хүсвэл уг номыг Цагаан хоолны газрууд болон номын дэлгүүрүүдээс худалдан аваарай.

http://www.chinghaimongolia.com/ blogoos oruulav Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.

|

Мэдээ оруулсан:http://www.mongoliantemple.com/ArticleDetails.aspx?MenuId=1&ArticleID=234 David

IX бүлэг: Хоосон чанар

Бурхан багш тэрхүү тогтоолыг зарлиглаж дуусаад мөн бас тэр цагт бодьсадва махасадва нар ба тэнгэр, хүн тэргүүтэй хурсан нөхөд тэдгээрт туслах хийгээд амгаланд хүргэхийн тул үнэмлэхүй үнэн хоосон чанарыг үзүүлсэн шүлэг эдгээрийг зарлиглавай:

Хосгүй гайхамшигт бусад судруудад Харин судрын дээд Алтангэрэл үүнд
Хоосон чанарыг товчхон төдий номлоё.

Ухаан өчүүхэн амьтад нэн мунхарсан тул
Ухаж юмс бүгдийг мэдэж үл чадмуй.
Учир иймийн тул судрын дээд үүнд
Үнэмлэхүй хоосон чанарыг товч төдий номлоё.

Амьтан бүгд хожим мэдэх болох
Ирээдүйн тэдэнд нигүүлсэнгүй сэтгэлийн эрхээр,
Арга ёс шалтгаан бусад бүгдээр
Эрхт дээд судар үүнийг номлоё.

Энэхүү бие нь хоосон хот мэт бөгөөд
Эрхтэнүүд нь цэрэг дээрэмчин хулгайч адил
Хамаг бүгд нэгэн балгасанд оршивч
Харилцан бие биенээ нэн үл мэдмой.

Нүдний эрхтэн өнгө дүрсэнд шохоорхож,
Чихний эрхтэн дууг нэн сонсоно.
Хамрын эрхтэн элдэв үнэрт тачааж,
Хэлний эрхтэн үргэлжид амтанд ташуурна.
Биений эрхтэн хүрэлцэхүйн тулд гүйж,
Сэтгэлийн эрхтэн юмсыг нэн ажиглана.
Эдгээр зургаан эрхтэн янагш чанагш
Өөр өөрийн орондоо машид орж үйлдэнэ.
Дотоод сэтгэл нь илбэ мэт хөдлөх
Тэдгээр зургаан эрхтэн орныг нэн мэдрэх
Хоосон тосгонд хэн нэгэн гүйх хийгээд
Хулгайч дээрэмчин цэргүүд орших мэт.
Ямар мэтээр мэдрэх зургаан оронд орших бөгөөд
Эрхтэний явдлын орнуудыг ч машид мэдэх;
Тэр мэт сэтгэл нь орон, орших сэлт хийгээд
Эрхтэний явдлын орнуудыг ч машид мэдмүй.
Аливаа дүрс, дуу мөн үнэр хийгээд
Амт хүрэлцэхүй бас мэдлийн орон юмс,
Алин зургаан эрхтэн бүгдэд бидний сэтгэл,
Автаж эрхэнд орсон мэт хөдлөх болно.
Эрхтэн алин хаана оршин буй
Эрхтэн тэр нь мэдлийн мөн чанартай
Энэ бие нь хөдлөх үгүй, үйлдвэр үгүй ба,
Эцэстээ шимгүй шалтгаанаас гарсан мөн.

Үнэмлэхүй бус бодол сэтгэлээс гарсан,
Үйлийн эндүүрэгт хоосон балгас мэт.
Үүсгэгч шороо, гал, ус, хийнүүд
Өөр өөр зүгийн балгасанд оршино.

Үлгэрлэвээс хорт могойнууд нэг үүрэнд цуглаваас,
Үргэлжид харилцан үл зохилдох мэт.
Үзтэл махбодын дөрвөн могой тэдгээр нь ч
Хоёр нь өөдөө, хоёр нь уруу тэмүүлмой.

Дөрвөн зүг зовхист хоёр хоёр бөгөөд
Дөрвөн махбодын могой тэд эвдрэх болно.
Шороон могой ба усны могой хоёр,
Шууд доош сувиран барагдах болно.

Галын могой ба хийн могой хоёр,
Гарцаагүй дээш огторгуйд одох мөн.
Урьд үйлдсэн үйл тэдгээрийн эрхээр
Ухамсар, сүнс бүгд орноосоо явмой.

Тэнгэр, хүн, гурван муу заяа зэрэг
Тэр мэт үйлдсэн үйлийн сансарт төрмүй.
Бадгана, хий, шар нь барагдах болбоос,
Баас, шээс, бөөлжсөөр бие нь дүүрч,
Хэн ч үл баясах хорхойн цогцос болж,
Хүүрийн дотор орхигдож мод мэт хатна.

Охин тэнгэр чи бээр эдгээр жам ёсыг хар.
Орчлон энд амьтан хэн нэгэн байхнаа ч,
Юмс үзэгдэл тэд бүгд хоосон чанартай.
Мунхаг сэтгэлийн шалтгаанаас гарсан мөн юм.

Их махбод эдгээр нь ихээс гарах бус,
Үл гарахаас гарсан, гарах нь үгүй болой.
Алины тул гарсан ч бус, эс гарсан ч бус
Тиймийн тул их махбод хэмээн би өгүүлсэн.
Байгаа бус ба, хэзээ ч байгаа бус.
Мунхаг сэтгэлийн шалтгаанаас гарсан мөн.

Мунхаг энэ нь байгаа бус бөгөөд
Тиймээс би мунхаг үүнийг номлосон.

Хуран үйлдсэн, тийн мэдэл, нэр, дүрс сэлт
Хамаг төрөн түгэхүй, хүрэлцэхүй, мэдрэхүй хийгээд

Тачаахуй, хүсэхүй түүнчлэн сансар хийгээд
Төрөх, хөгшрөх, үхэх гаслан хорлол бүгд
Орчлонгийн зовлон санаа сэтгэлд багташгүй
Орчлонгийн хүрд ямар мэт оршсон бүгд
Эс гарсанаас гарсан ба үл гарсан хийгээд
Ёс бусын сэтгэлээр нэн ажиглах хийгээд

Би-д барих үзлийг тасалж үйлд;
Билгүүний илдээр нисванисын торыг тасал;
Гутамшгийн оронд хоосон болохыг үз;
Гэгээрлийн эрдэм агуу ихийг мэдэж үйлд.
Рашааны их хотын үүдийг ч би нээмүй
Рашааны дуслын савыг ч бүхэнд үзүүлмүй.
Рашааны их хот түүнд би ормуй.
Рашааны дуслаар өөрийгөө би цэнгүүлмүй.
Дээд номын их хэнгэргийг би дэлдмүй.
Дээд номын цагаан лавайг ч би үлээмүй.
Дээд номын зулыг би бадраамуй.
Дээд номын хурыг би буулгамуй.

Нисванисын дайсны чуулганыг би ялна.
Номын дуаз дээдийг би өргөнө.
Гутамшигт орчлонгийн далайгаас амьтныг машид гэтэлгэж,
Гурван муу заяаны мөрүүдийг би хаамуй.

Өөдгүй нисванисын галаар энэлсэн амьтад,
Өмөг садан үгүй, шүтээн үгүй болсон бүгдийг
Амьтад нисванисын галаар энэлсэнийг амирлуулж,
Рашааны сэрүүн дуслаар цэнгүүлж би үйлдмүй.

Сэтгэшгүй олон галвын тэртээгээс би,
Санаанд багташгүй олон сартваахийг тахин үйлдэж,
Номын лагшин түүнийг бүрнээ эрэн хайж,
Номхон журамт явдлаар бодийн тулд хичээв.

Гар, нүд, хөлөө болон,
Гишүүний дээд ба үзэсгэлэнт охин, хөвгүүнээ,
Эд, эрдэнэ, сувдан чимэг ба алт,
Элдэв их эрдэнэ, биндэръяа бүхнийг өргөсөн.
,
Олон мянган найлзуур мод бүгдийг
Өвс ногоо ургамал бүгдийг
Ой цэцэрлэг ба шимт газраас
Ургасан бүгдийг таслан хумиад,

Тэд бүгдийг нухлан буталж
Тун нарийн тоос мэт болгож
Огторгуйн хот мандал хэдий төдийд
Үйрмэгийн цогцыг хураан цогцлоож
Үүнийг гурван хувь хувааж чадмуй.

Газарт байгаа тоосонцор бүгд
Гурван мянган ертөнц бүгдийн
Тоосны орон санаанд багташгүй.
Амьтан бүгдийн мэдэл алин ,

Түүнийг нэгэн амьтан болгож
Аливаа мэдэл түүгээр тооснуудын
Үйрмэгийг тоолж үйлдэх аваас,
Бүх амьтдаас үлэмж илүү
Билиг ухаан төгөлдөр хүмүүс бээр
Бүгдийг тоолж чадах байхнаа ч
Бурханы ухааныг үл чадмуй.

Онцгой их чадагчийн билгүүн
Үтэр түргэн сэтгэх боловч
Олон голди галавын турш
Алинд ч тоолж үл чадмуй.

Хутагт Алтангэрэлт буюу судрын аймгийн дээд эрхэт хаан хэмээх их хөлгөн

судраас “Хоосон чанар“ хэмээх есдүгээр бүлэг болой.

Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.

|

Бясалгал бол өөрийгөө нээх дөт зам
Бичсэн С.Тунгалаг, Ц.Онон
2009 оны 9-р сарын 18, Баасан гариг, 04:19
Гэгээрсэн их мастер Ошогийн дэргэд 15 жил бясалгасан, их багшийн шавь Австри улсын иргэн Праниш Монголд ирээд байна. Тэрээр хойд хөршид бясалгаж байгаад саяхан ирсэн бөгөөд, манай улсад түр саатаад Тайвань, Индонезид очиж багшлах юм. Пранишийг Ведийн сургаалд заасанчлан багш шавийн барилдлага, багшаас шавьд мэдлэгийг дамжуулдаг эртний уламжлалт эрдмийн хүчирхэг аргыг эзэмшсэн хүн гэдэг. Түүнтэй ярилцлаа.

  - Таны Монголд зочлох шалтгаан анх юунаас үүдсэн бэ? Өөрийнхөө тухай товчхон танилцуулахгүй юу?

  - Би зургаан жилийн өмнө Монголд ирсэн. Гудамжны хэдэн ноорхой хүүхэдтэй таарч, лавлан харвал тэдний дотоод ертөнцөд хувь заяагаар өгөгдсөн их баялаг нуугдмал байгааг мэдэрсэн юм. Тэгээд ойрхон эргэж ирж монголчуудад туслахсан гэж бодсон.

  - Хүмүүний хажуугаар эд баялаг, эрдэм, эрдэнэ урсч байдаг гэдэг. Гэтэл хүмүүс уур хилэн, атаа жөтөө, шунал гээд сөрөг энергид их автжээ. Хар энерги гэж ярих боллоо. Энэ тухай таны тайлбарыг сонсъё.

  - Ер нь хар энерги гэж байдаггүй гэж ойлгож болно. Хүний сагсуу бодол тэгж тодорхойлдог. Бүх юм оршиж байдаг. Оршнолын нэг хэсэг нь амьдрал. Амьдралын янз бүрийн хэлбэрийг өөрсдийн бодлоор бид тунгааж чаддаг. Өдөр тутам амьдарч буй оршнолууд бодь сэтгэлийн түвшнээр янз янзын хэмжээст байдаг. Харин ухамсрын чанадад оршдог яг бодгалийнхаа төвд мөн чанараараа нэгдэж чадах юм бол сайн, муу гэж нэрлээд байгаа, дүгнээд байгаа үзэгдэл юмсын энерги толины тусгал мэт тогтворгүй, байнгын бус учраас хөнгөн, тоглож, устгаж, өсгөж ч болно. Өөрийнхөө өр зүрх, дотоод ертөнц, төвтэйгөө холбоо тогтоож чадсан хүн бие бодитойгоор хэн юм бэ гэж ухаарсан тэр хүн яг зөв шийдвэр гаргаж, зөв амьдарч чадна. Өөртөө эерэг сайн сайхныг бүрдүүлснээр буянтай үйл үйлдэж бусдын төлөө ч асар ихийг бүтээж чадна.

  - Бясалгаж буй хүн бясалгалаараа уламжлан өөрийнхөө төв рүү ойртдог гэсэн үг байх нь ээ.   

- Автоматаар яг би гэсэн бодгальтайгаа нягтарч чаддаг. Хүний өр зүрхний төвд сав шим, хорвоо ертөнц оршиж, гадна орших сав шим, хорвоо ертөнцтэй нягт холбоотой амьдарч байдаг юм. Таны бодол санаанд юу ургаж байна, түүндээ нийцүүлэгч бус, эсвэл нийгмийн үзэл бодолд тулгагдаж нийцэж бус харин өөрийнхөө ухамсрын чанадаасаа, зөн билгээрээ амьдарч эхэлдэг.

  - Тэгэхээр бясалгал энэ бүхэнтэй ямар холбоотой юм бэ?

  - Манай бясалгалын ашралид хүний амьдралд тохиолдсон үйлийг яг өөрийнх нь бодгаль төвөөс, оюунлаг мэлмийгээрээ харахад ямар өөр байдгийг бясалгалаараа зааж өгдөг. Энэ нь бодит амьдралдаа сэтгэл санаандаа амссан онцгой туршлага болдог. Энэ агшныг амсахгүйгээр тэрхүү гайхамшигт мөчид хүрч чадахгүй. Энэ бол хүний бодлоор орж ирж байгаа зүйл бус, амьдралын бодит мөн чанар, яг өөрийн далд ухамсар, зөн билгээс урган гарч ирсэн зүйл. Ингэж хүн дотоод, дээд Би, амьдрал бие махбодитойгоо холбогдож, бодь сэтгэлийнхээ мөн чанартай учирдаг. Бодгаль сэтгэл маань хэзээ ч зовж байдаггүй. Тэр маань мянга мянган эрдэм мэдлэгийн ухаарлыг өөртөө тээж явдаг.

  - Хүмүүс хар муу, эсвэл сайн сайхан санаа агуулж явдаг нь үүнтэй холбоотой юу?

  - Хүмүүний өнөөг хүртэл хөгжиж, бойжиж, ирсэн тэр ухаарлыг өөртөө тээж явдаг өр зүрхний төв. Бидний ухаан, бодол санаа үнэн хэрэгтээ гадна талаасаа нийгмийн бүрдүүлсэн тэр боловсролын системээр бохирдсон байдаг. Яагаад гэвэл бодол санаа юмыг гол төлөв буруу гэж дүгнэдэг. Харьцуулахдаа хэн нэгний бодол санаатай нийцүүлэх үү, үгүй юу гэж боддогоос яг өөрийнхөө мөн чанарыг гаргаж чаддаггүй. Бид бясалгалаараа өөрийнхөө бурханлаг чанарт итгэх, тэр оюунлаг хүчийг эзэмшихийг зааж өгнө. Далд ухамсартайгаа холбоо тогтоож, нэгдмэл чанарыг үүсгэнэ. Өөрийнхөө зүрхийг бодь болгож, тэр өр зүрхнийхээ төвөөс өөрийнхөө санааг ойлгох чанарыг олгоно.

  - Бурханыг бусдаас бүү эр. Бурханыг өөрөөсөө эр. Ертөнцийг хайрлая гэвэл өөрийгөө хайрла. Бусдыг өөр шигээ хайрла гэж Бурхан сургадаг.

  - Энэ бол бурханы сургаал бус, ертөнцийн хууль. Ертөнцийн төгс үнэн юм.

  - Сэтгэлээ номхотговол, бүхнийг ялан дийлнэ гэлцдэг. Энэ тухай та юу гэж боддог вэ?


  - Бид Ошо багшийн эрч хүчтэй бясалгал үйлддэг. Хүн бүрт ямар нэг хэмжээгээр уур уцаар, хилэн, атаархал, шунал байдаг. Тэнцвэр алдсанаас болж хор болдог. Хилэнцийг ариусган, номхруулахад бясалгалын мөн чанар оршдог. Сэтгэл санааны энэ бүхий л барцдыг эхлээд гадагш нь илэрхийлэх хэрэгтэй. Тэрхүү бохир цэнэгийг гадагшлуулан устгахад хялбар. Энэ бохир эрчмийг гадагшлуулснаар хүний амирлангуйн сав шим үүсдэг. Бид тэр муу муухай барцдыг бүтээлч аргаар гаргаж ирдэг. Тэр арга бол өөрийгөө доромжлох, гутаах арга биш. Бибблийг ч зовоохгүй.

  - Хүн ганцдахгүй. Хамаг амьтны тусын тулд хувь нэмрээ оруулж чадна гэдэг?

  - Хүн эхлээд өөрийнхөө төлөө сайн үйл бүтээх хэрэгтэй. Тэгээд сайхан задарч, өсч байгаа тэр энергиэрээ уламжлуулан бусдын төлөө амьдардаг. Учир нь тэр сайхан урсгалыг эрчимжүүлэх тусам бусдын тусын тулд болж хувирдаг. Бусдын төлөө хийсэн буян нэн сайн. Туйлд нь хүртэл цацруулах нь зүйтэй.

  - Амьдралд тань тохиолдсон онцгой мөч хэзээ вэ?

  - Багшийг тэнгэрт халихад дотны шавь нар нь дэргэд нь байлаа. Багш амьдрал мөнхөд оршдог. Бид нэг биеэс нөгөөд шилжих тэр үе хамгийн аз жаргалтай мөч гэж хэлснээ харуулж чадсан. Тэр үед маш их гэрэл цацруулж, нүүр нь тод гэрэлд умбан бүр залуужсан. Багшийн ид шид гэмээр тэр гайхамшигт чадлыг үзээд бид ерөөсөө айгаагүй, тайвширцгаасан. Миний амьдралдаа үзсэн мартахын аргагүй агшин тэр байсан.

Гэгээрлийн замд хөл тавихыг хичээгч бидний нэгэн бясалгал үйлдэгч С.Тунгалаг, Ц.Онон

Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.


http://www.tsagtur.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=275:2009-09-18-05-07-52 web huudasnaas oruulav

Хамаг гэгээрэгч болон гэгээрэлд замнагсдад мөргөмү.

Би ингэж сонссон юм.
Тэр цагт Бурхан багш Ражагриха их хотноо найман түмэн дээд сахилтан, гурван түм зургаан мянган бодь сэтгэлтэн нарын хамт суух бөлгөө… Тэнгэр нар цэцгийн хур буулгаж, цэнгэлийн хөг дуурьсган тахил өргөв. Учир нь тэд хосгүй их хөлгөний ариун сургаалийг хүсчээ. Тэндээс Бурхан багш цаглашгүй нөхдөөр хүрээлүүлэн хаврын дунд сарын арван тавнаа их сала модны ойд мориллоо.

“ Бурханы мөн чанарыг эс үзэгсдийг үзүүлье. Буртаг булингараас эс хагацагсдыг хагацуулъя. Зовлонтыг жаргалд умбуулж, хүлээстнийг эрх чөлөөнд учруулъя. Эдээр үгүйрэгсдийг эдээр цатгаж, номоор үгүйрэгсдийг номоор хангая… Бурхан багш эрдэнийн тавцанд залармагц биеийн шар үсний нүх бүгдээс их гэрэл зүг бүхэнд цацарч, хамаг ертөнцийг гийгүүлэв. Бурхан багшийн ариун гэрэлд умбасан түг түмэн огторгуй ертөнцийн орноос тоо томшгүй бодь сэтгэлтэн хуран чуулж, Бурхан багшид мөргөн гороолж, сууцгаав. Тэд бүгд Бурхан багшийн гурван хөлгөний сургаал эхэнд ч, дунд ч, эцэст ч өлзий буяныг хайрлах утга санаа, үг дохио гайхамшиг болсон ариун номыг сонсохоор чуулжээ…



“ Олон бурхдын номлосон ганц хөлгөний та юунд гурван хөлгөн60 болгож номлоно вэ” хэмээн тэднийг асуухад Бурхан багш зарлиг болруун: Хувь ерөөлт нөхөд минь ээ, Та бүгд элбэрэл журмын сэтгэлээр ийн асуусан тул сонстугай. Нэг хүнд гурван нэр буй, багадаа хүүхэд, өссөн хойно идэр, өтлөх цагт өтгөс гэгдэнэ. Миний гурван хөлгөн түүнтэй адил. Сэтгэл оюуны багтаамж уйтанд бага хөлгөнийг, дунд хирд дунд хөлгөнийг, агуу ихэд их хөлгөнийг зааюу.. Хураавал ганц хөлгөн бөгөөд, аргаар гурав болъюу. Бүгд их хөлгөнд хурах бөгөөд, их хөлгөн нь Бурхны хөлгөн болой. Агуу дээд хөлгөний ном ийм буюу…


Энэ бол хамаг бурхдын эх билээ. Энэ бол хамаг судрын хаан билээ. Энэ бол бодь сэтгэлтний замнал билээ. Агуу их гэтэлгэгч энэ судар их газар мэт сайн саар бүхнийг үүрнэ. Энэ судар их усан мэт хир буртаг бүхнийг угаана. Энэ судар их гал мэт азар бузар бүхнийг шатаана. Энэ судар их салхин мэт хашилга саад бүхнийг хйисгэнэ. Энэ судар их наран мэт элэр балар бүхнийг гийгүүлнэ. Энэ судар их огторгуй мэт буй бүхнийг эрхшээнэ.

Та бүхэн энэ номыг бишрэн тогтоож, эзэмшиж, дэлгэрүүлэгтүн. Тэгвэл дээд суу билгийг олох болно. Нас нөгчөөд, хаа төрсөн тэр төрөлдөө бурхны гэгээн нүүрийг үзэж, бурхны ариун чанарыг онож гаслан төөрөгдлөөс гэтэльюү. Учир нь юмс үзэгдэл бүхэнд бурхны мөн чанар бий. Гэвч буяны үндэс үгүй бодгальд би вээр учирлан номловч тэрээр танин мэдэж чадахгүй. Буяны үндэс нь түлэгдсэн үр шиг болсон хүн энэ үгсийг сонсох ч хувьгүй.
Эрт урьд заларсан бурхдад мөргөмү. Энэ цаг үед залрагч болон ирээдүйд залрах бурхдад мөргөмү.

Нэгэн бурхан, зуун бурхан, мянган бурхан, түмэн бурханд мөргөвөл цаглашгүй нүгэл хилэнц ариусъюу. Нэгэн түг түм, арван түг түм, зуун түг түм, мянган түг түм, түмэн түг түм, наяд гольд,



Ганга мөрний хумхийн тоотон61 тоолшгүй цаглашгүй далай ир бурхдад бишрэн мөргөмү. Тэдний алдар сууг сонсвол наян түмэн галав хүртэл тамын зовлонгоос гэтэлнэ. Тийн мөргөвөл сэтгэлийн мөн чанарыг нээж, хилэнц буртгийг ариусгаж, дээд номыг үргэлж сонсоно, их хөлгөний ёс суртал төгөлдөр болно. Их хөлгөнийг доромжлогч, эндүү буруу үзэгчид яаж үүнийг ойлгох вэ. Сэтгэл машид ариусвал эндүү буруу гэх зүйл үгүй болно.
Гурван цагийн далай их судар номд мөргөмү.


Арван хоёр аймаг судар62, билгийн чинадад хүрэх номын нэрийг сонсч, хүлээн авч, хүндлэн дэлгэрүүлэгчид хорин түмэн галавт тамын зовлонгоос гэтэлж, урьд хойт төрлөө тольдох зөн билгийг олно. Гурван цагийн далай их бодь сэтгэлт хөвгүүд, охидод мөргөмү. Тэдний алдар сууг сонсч, биширвэл дөчин мянган галавт тамын зовлонгоос гэтэлж, их хөлгөний дээд гэгээрэлд хүрэх чөлөө учрал бүрдэнэ.
Үнэмлэхүй утгаараа ганц эрдэнэ боловч бодь мөрөөр хөтлөхүйн тулд гурван эрдэнийг тийн номлоюу. Хэн боловч үхэл мөхөлд тулгаравч ариунаар сүсэглэн гурван эрднийн алдар сууг ийнхүү давтаж, Намо буддаяа, Намо дармаяа, Намо сангаяа хэмээн залбирвал тэр хүн төрөл арилжаад гаслант муу заяанд уналгүй арван зүгийн ертөнцийн орноос аль ерөөл өргөсөн тэр газраа төрөх болно.

Эгэл бэртэгчнүүд эхлэл олдошгүй цагаас мунхагт нэрвэгдэж, гурван сансрын гянданд эргэцэн, зургаан зүйлийн төрөл дамжин элдэв зовлон гамшгийг амссаар. Тэд аврал амрыг буруу зүгээс эрж, амь биеэ хорловч зовлонгоос гэтлэхгүй, гал ус руу үсрэвч орчлонгоос хагацахгүй. Тийм учир агуу их Бурхан багш асрал хайрын дээд бясалгалаар төөрөлдөгсдөд өмөг түшиг болгож, шатны гишгүүр мэт сургаалаа заав. Доод оюутанд гурван эрдэнийг тусгаар чанарт гэж номлоно. Дээд оюутанд чинад утгын гурван эрдэнийг нэгэн чанарт гэж номлоно…
Юуны учир эрдэнэ гэж нэрлэнэ вэ. Эд өлгийн эрдэнэсээр ахуй амьжиргааг үгүйрлээс авардаг бол гурван эрдэнэ ертөнцийн олон ардыг оюуны үгүйрлээс аварч, гэгээрүүлэх учир эрдэнэ гэгдмүй…


Мунхаг будангуйн нойрноос сэрсэн тул Бурхан гэгдэнэ. Багшаас үнэн утгыг хүлээн авах шавь тул Хувраг гэгдэнэ. Буртгийг ариусгаж сэтгэлд гийсэн бүхэн Ном эрдэнэ гэгдэнэ. Ариун буяны эрхээр хүмүүн заяаг олдог. Ариун номоос хагацвал хүмүүн заяа үгүй. Хүмүүн заяа доройтвол ном эрдэнэ хаана орших вэ. Номын эрхээр хүмүүн заяа бүтэж, хүмүүн заяаны эрхээр ном одъюу.
Тийм учир би вээр нэгдмэл чанарт гурван эрдэнийг номлож, төрөлхтөн бүхнийг үнэмлэхүй нэг хөлгөнд удирдму…



Гурван ертөнцийн мөнх бус жамыг ухаарч их хөлгөнийг бүтээгтүн. Мөнх бус жамыг ухаарснаар сэтгэлийн будангуйрлыг арилгаж, асрал хайрыг хөтөч болгон бусдад ариун үнэнийг түгээхдээ хариу харамж эс горилогч түүнийг бодь сэтгэлтэн хэмээнэ. Тийнхүү бусад амьтныг орхилгүйгээр их хөлгөнийг бүтээгтүн.


Нэгэн үлгэр өгүүлье. Баялаг тансаг эд агуурс бүхий олон хаалгат жаргалын хотхон байжээ. Тэнд хүрэх зам нь хавцал ангал, харанхуй хонгил, бэрх бартаа үлэмж ажгуу.Нэгэн хүн тэр хотхоны сургийг сонсоод, баялагт нь дурлаж хайрт ганц хөвгүүнээ орхин аян замд гарчээ. Зам зуурын бүх саадыг арга ухаан хэрэглэн даван туулаад, жаргалант хотхоны үүдэнд ирж, нэг хөлөөр босгыг давж, нөгөө хөлөө өргөж амжаагүй байхдаа ийнхүү бодсон гэнэ. Гав ганц үрээ орхиод гарсан билээ, би. Надаас өөр түүнийг минь хэн асарч ачлах билээ гэж сэтгэл дэнслэн хүүгээ авчрахаар эргэн явжээ.
Бодь сэтгэлтний элбэрэл журам тийм билээ. Тэд зөн билгийн мэлмий нээгдэвч амирласан хутагт оршилгүй эгэл хүмүүс рүү эргэн ирэх бөлгөө. Энэ үлгэрийн жаргалант хот гэдэг нь амирлангуй хутаг ажгуу. Олон хаалгат гэдэг нь найман түм лөрвөн мянган дияан бясалгалын хаалга буюу. Аюулт зам гэдэг нь шулмын хүчин буюу. Хотхоны үүдэнд хүрсэн гэдэг нь таван зүйл зөн билгийг эзэмшихийг хэлжээ. Нэг хөлөөр босго давсан гэдэг нь өөрөө амирласныг хэлжээ. Нөгөө хөл нь даваагүй гэдэг нь бусдыг гэгээрүүлж амжаагүйг хэлжээ. Ганц үрээ санасан гэдэг нь хамаг амьтныг ганц үр шигээ хайрлах бодьсадын нигүүлслийг хэлжээ. Хүүгээ авахаар харьсан гэдэг нь бусад амьтныг гэгээрэлд хөтлөх чин зорилгыг хэлжээ…

Дээд бодь сэтгэлтнүүд анх чин зоригийг үүсгэсэн мөчөөс эхлэн хэзээ гэгээрэх хүртлээ арван цагаан буянаар амьтныг тэтгэгтүн. Аль гэвэл, амь бүү тасал, хулгай бүү хий, садар самуунд бүү хутгалд, худал үг бүү хэл, хов жив бүү ярь, ширүүн үг бүү хэл, дэмий задгай бүү чалч, хомхой шунал бүү гарга, хорсол занал бүү өвөрлө, буруу зөрүү үзэлд бүү авт. Нигүүлсэхүй сэтгэлээр бусдад гэгээрлийн үүдийг нээснээр жаргалыг орныг тийн үзүүлюү.Их хөлгөний хутгийг бүтээх нь агуу бодь сэтгэлтний замнал билээ. Хувь ерөөлт шавь та гурван сансарт зорчиж, амьтдыг чөлөөлөхийг хүсвээс арван зарчмыг баримтлагтун.

Арван зарчим нь:
Магтаал муушаал хоёрыг адилхан хүлээж авах
Сайн муу цуу үгсийг үл тоомсорлох,
Цэцэн тэнэг хэнийг ч болов ялгалгүй хайрлах
Дээдэс доодос хэнтэй ч болов алгачлалгүй харьцах
Хүндэтгэх, эс хүндэтгэх алинд ч сэтгэл хоёрдохгүй байх
Бусдын гэм алдааг доог тохуу эс болгох,
Элдэв зүйл хөлгөн сургаалийг нэг л хөлгөн гэж үзэх
Гаслан цөхрөлийн дууг сонсовч айн жихүүцэхгүй байх,
Бодь сэтгэлтнүүдийг Бурхан адил үзэх,
Цөвт будангуй цаг үед гэгээрэгч залрахыг гайхамшиг гэж бишрэх.



Энэ арван зарчмыг баримталбал бузар буртаг дунд ч бодь сэтгэлтэн ариунаар оршино. Бодь сэтгэлтнүүд муу газар төрөвч бүү эмээ. Асар хүнд нүгэл хилэнцийг ч толгой өвдөх төдийгөөр арилгах болно. Дээд эрх чөлөө, ариун байдлыг хүсэгчид будангуй орчинд оровч гэгээн сургаалыг баримталснаар суу билиг дэлгэрнэ. Ариун дагшин орноо түг түмэн галавт ёс суртлыг сахин явснаас өнөө маргаашийн хооронд энэ буртагт ертөнцөд сахих нь үлэмж илүү. Юун гэвэл диваажинд зовлон бэрхшээлийн нэр төдий ч үгүй. Тэнд буян үйлдэхийг бэрх хэмээн үл сэтгэюү. Харин энэ буртагт ертөнцөд хүлцэшгүй бэрхийг өөрөө туулж, бусдыг замчилбаас дээдийн дээд буян болно. Тий учир бодь сэтгэлтнүүд зовлон бэрхшээл дүүрэн энэ ертөнцөд зорчихдоо гуниж гутрах нь үгүй, хамаг амьтныг өөд нь татаж, бат хичээнгүй сэтгэлийг үүсгэвээс л хосгүй дээд гэгээрлийг түргэн зуурт олъюу. Хувь ерөөлт шавь нараа,


Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал хатуу чанд сахил журмаас эмээхгүй.

Тэр дөрөв нь:

  • Бусдад үлэмж нигүүлсэх сэтгэлээр хандах,
  • Залхуу хойрго байдлыг цээрлэх,
  • Төрөх үхэхийн орчлонг зүүд гэж ойлгох,
    ,
  • Үнэн сэтгэлээр Бурхны суу билгийг сэтгэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал үнэн үгийн хүч алдрахгүй. Тэр дөрөв нь:
  • Үнэн үг нь юмс үзэгдэл хоосон чанартай гэж өгүүлэх,
  • Үнэн үг нь сансрын хүлээсэнд дурлах нь зүй бус гэж өгүүлэх,
  • Үнэн үг нь их хөлгөнийг үргэлж дээд зам мөр гэж өгүүлэх,
  • Үнэн үг нь нүгэл , буянт үйлийн үр шамшигдахгүй гэж өгүүлэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал буяны үндэс арвижна. Тэр дөрөв нь.
  • Ёс суртлыг сахих,
  • Үнэн мэдлэгийг эрэх,
  • Өглөг тусламж өгөх,
  • Даяанчлах

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал чанга чийрэг болно. Тэн дөрөв нь:
  • Гарз хохирлыг хүлээн авах,
  • Хараал зүхлийг хүлээн авах,
  • Дарлал доромжлолыг хүлээн авах,
  • Өвчин зовлонг хүлээн авах.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал ариун цагаан номыг цогцлооно. Тэр дөрөв нь:
  • Бусдад үйлийн үрийг ухуулах,
  • Өглөг тусламждаа хариу харамж үл горилох
  • Ариун сургаалыг сахин хамгаалах
  • Суу билгээр бодь сэтгэлтнүүдийг алдаршуулах.

Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал гэгээрлийн арван түвшинг эзэмшинэ. Тэр дөрөв нь:

  • Буяны үндсийг өнө үүрд үүсгэх,
  • Гэм алдаа бүхнээ залруулах,
  • Арга ухаанд үлэмж мэргэжих,
  • Үйлдэл бүхнээ гэгээрэлд чиглүүлэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал арга ухаанд боловсорно. Тэр дөрөв нь:
  • Бусдын сэтгэл санаанд зохицох,
  • Бусдын сайн сайханд даган баясах,
  • Бусдын гэм алдаанд гэмшин харуусах
  • Бурхдаас ариун сургаал хүсэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал жолоодогч багш болно.
    Тэр дөрөв нь
    :
  • Үргэлж бусдад сайн сайхныг бэлэглэх
  • Өөрийн жаргал цэнгэлийг огоорох,
  • Хүлцэл тэвчээрийг сахих,
  • Уйдалт залхуурлаас ангижрах.

Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал төрөл тутамд бодь сэтгэлээ хадгална. Тэр дөрөв нь:


  • Орон, цаг бүхний гэгээрэгсдэд залбирах,
  • Буянт үйл бүхнээ бусдыг аврах бодь хутагт зориулах,
  • Ариун үйлсийн залуурч багшийг шүтэх,
  • Их хөлгөнийг ямагт алдаршуулах

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал сэтгэл явдал хоёр нэгдэнэ. Тэр дөрөв нь:
  • Хэлбэрдмэл ёс жаягаас ангижрах,
  • Аминцар хүсэл эрмэлзлийг огоорох
  • Ариун сургаалыг эзэмшихдээ эс уйтгарлах
  • Аль эзэмшсэнээ бусдад түгээх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал эрдэнэт номыг бүтээнэ. Тэр дөрөв нь:
  • Их хөлгөний ном нь ховор чухаг тул дээд эрдэнэ гэж ойлгох,
  • Их хөлгөний ном нь сэтгэлийн өвчинг анагаах тул дээд эм гэж ойлгох,
  • Их хөлгөний ном нь хэзээ ч шамшигдахгүй тул нууц сан гэж ойлгох,
  • Их хөлгөний ном нь төгс гэгээрэлд хүргэх тул дээд зам гэж ойлгох.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал гэм алдаанаас хэлтрэх болно. Тэр дөрөв нь:
  • Юмсын мөн чанар хаанаас ч ирэхгүй тул шинээр үүсгэхгүйг ойлгох
  • Юмсын мөн чанар хаашаа ч буцахгүй тул хуучирч тасрахгүйг ойлгох.
  • Юмс үзэгдэл шалтгаан нөхцлөөс хараат тул шүтэн барилдлагыг ойлгох.
  • Тусгаар оршигч сэтгэл оюун үгүй тул хоосон чанарыг ойлгох.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал буртгаас ангижрах болно. Тэр дөрөв нь:
  • Үнэн зөв ухаарлыг эзэмших,
  • Мэдрэхүйн үүдийг хамгаалах,
  • Ариун үйлсийн хүчийг эрчимжүүлэх,
  • Амар тайван орчныг сонгож, хуран үймээнийг цээрлэх.

Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал олон нийттэй зохицож чадна. Тэр дөрөв нь:

  • Ариун номоор замнахдаа этгээд бус байх,,
  • Бусдыг үнэн сэтгэлээс хүндлэх,
  • Бусдыг зөв зам руу хөтлөвч өөрийгөө үл дөвийлгөх,
  • Бусдад ариун сургаал заавч ашиг алдрыг үл эрэх

Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал номын өглөгийн үүдийг нээнэ. Тэр дөрөв нь:

  • Гэгээн сургаалыг сахин хамгаалах,
  • Өөрийн оюуныг гийгүүлж бусдад цацраах,
  • Үргэлж дээдсийн үлгэр дуурайл үзүүлэх,
  • Ариун бузар хоёрыг өнгөц үл ялгах.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал урьд өмнийн гэмээс болж сайн үйлс алдрахгүй. Тэр дөрөв нь:
  • Бусдын гэм алдааг үл сонжих,
  • Атаа хорсолтныг ч үргэлж хайрлах,
  • Юмс бүхний харилцан хамаарлыг ойлгох,
  • Хосгүй гэгээрлийг ямагт санах

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал бусдын үзэл бодолд авталгүй төгс төгөлдөр явна. Тэр дөрөв нь:
  • Үргэлж номын өглөгийг түгээх,
  • Бусдын гэм бурууг зарлахгүй байх,
  • Сурган боловсруулахад мэргэших,
  • Юмсын гүн чанарыг танин мэдэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал хүсэлт ертөнцөд төрнө. Тэр дөрөв нь:
  • Сэтгэлээ уян хатан байлгах
  • Буяны үндсийг бататгах,
  • Хамаг амьтныг хайрлах,
  • Арга билгийн хүч чадлыг эзэмших.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал гэгээрлийн замаас буцахгүй болно. Тэр дөрөв нь:
  • Төрөх үхэхийн орчлонг тоо томшгүй үзэвч уйдаж шантрахгүй байх,
  • Цаглашгүй гэгээрэгсдэд өргөл төхил ямагт үйлдэх,
  • Асрал хайрын сэтгэлийг дуусч дундаршгүй ундраах,
  • Цаглашгүй суу билиг дор үргэлж сүсэглэх.

    Бодь сэтгэлтнүүд дараахь дөрвөн зүйлийг баримталбал бурханлаг мөн чанарыг нээх болно. Тэр дөрөв нь:

  • Хамаг амьтныг гэсэн хүсэл зоригоо үл умартах,
  • Өгөөмөр байдлыг эрхэмлэх,
  • Шаргуу байдлыг эрхэмлэх,
  • Гэгээрлийн замыг гүнзгий сэтгэлээр судлах.


    Энэ судрын нэрийг Агуу их гэтэлгэгч, зүг бүхэнд дэлгэрсэн, шулмын хүчийг ялагч, буруу номтныг дарагч, будангуй төөрөгдлийг арилгагч, шуналын хүлээсийг тайлагч, сансрын гяндангаас чөлөөлөгч, зовлон бүхнийг амирлуулагч, дээд гэгээрлийн хатсан үрийг чийгшүүлэгч, агуу их зургаан зүйл чинад хязгаарт хүрэх номын хурыг буулгагч, гурван хөлгөний цэцэг ногоог дэлгэрүүлэгч, бодь хутгийн дээд үр жимсийг ганц хөлгөнд хэмээн тогтоогтун...

    Хэн нэгэн гурван мянган их мянган ертөнцийг63 чандмань эрдэнээр дүүргэж өглөг өгснөөс их хөлгөний энэ судрын нэр төдийг тогтоосон буян цаглашгүй их бөлгөө. Ахуй мянган ертөнц дүүрэн амьтны амь аварснаас энэ судрын нэгэн мөхлөг утгыг таниж, бусдад заасан буян цаглашгүй их бөлгөө. Учир нь, эд ахуйн тусламж бага хөлөгтний өглөг. Эд баялаг, амь насыг бэлэглэвч хүлээснээс гэтэлгэж чадахгүй. Их хөлгөний номын өглөг л амьтдад бодь хутгийн үндсийг төрүүлж, дээд оюуны амийг соёрхдог.
    Энэ судрыг уншиж, ухаарагч хүн урьд нь хилэнцтэн байсан ч одоо буянтан болно, урьд нь зовлонтон байсан ч одоо жаргалтан болно, урьд нь хүлээстэн байсан ч одоо эрх чөлөөтөн болно, урьд нь живсэн байсан ч одоо гатлагч болно, урьд нь мунхаг байсан ч одоо багш болно, урьд нь бохир байсан ч одоо цэвэр болно, урьд нь дордос байсан ч одоо хутагт болно, урьд нь төөрсөн байсан ч одоо замч болно, урьд нь эгэл байсан ч одоо суутан болно, урьд нь харанхуй байсан ч одоо гэгээрэгч болно.

    Хүмүүс Бурхан багшийг үзэхгүй учир буруу үзэлд автаж, бусармаг нүглийн замаар оржээ. Бурхан багш энэ ертөнцөд заларснаар ариун сургаалыг дээдлэх болсон. Нэгэн үлгэр өгүүлье. Ганц хүүтэй эцэг хүн байжээ. Тэр хүүдээ маш их хайртай тул өдөр шөнөгүй асран тэтгэж, сурган хүмүүжүүлэв. Хүү ч эцгээ хүндлэн дээдэлж, сургаал зааврыг нь биелүүлдэг байлаа. Нэгэн удаа эцэг нь хол аянд яваад өнө уджээ. Өнө удсан эцгээ үхэж хэмээн санаж уйлан шаналж, гуниж гутарсан өнөөх хүү эцгийн сургаал зааврыг цагийн элээсэнд мартаж, гэмт үйлд автах болов. Эцэст нь холын аянаас эцэг нь эргэн ирэхэд хүүгийн сэтгэл ч баяр жаргалаар тэнийж, эцгийн сургаалыг мартсанаа санаж гэмшжээ.

    Энэ үлгэрийн эцэг гэдэг нь Бурхан багш юм. Ганц хүү гэдэг нь хамаг төрөлхтөн юм. Эцгийн сургаал заавар гэдэг нь ёс суртахуун юм. Хол аянд өнө удсан гэдэг нь Бурхан багш өөр ертөнцөд номоо айлдахаар ажирсныг хэлжээ. Эцгээ үхэж хэмээн гуниж гутарсан гэдэг нь үнэнийг танихгүй төөрөгдөлд автсаныг хэлжээ. Эцэг нь эргэн ирсэн гэдэг нь Бурхан багш энэ ертөнцөд заларсныг хэлжээ.
    Энэ ариун судрыг сонсох нь Бурхан багшийн алдрыг сонсох мөн. Энэ ариун судрыг үзэх нь Бурхан багшийн дүрийг үзэх мөн. Энэ ариун судрыг барих нь Бурхан багшийн мутрыг барих мөн. Энэ ариун судрыг эзэмших нь Бурхан багшийн үйлсийг эзэмших мөн. Энэ ариун судрыг номлох нь Бурхан багшийн замналыг номлох мөн. Энэм ариун судрыг ухаарах нь Бурхан багшийн мөн чанарыг ухаарах мөн.
    Энэ бол сэтгэшгүй дээд их хөлгөний судар. Их хөлгөнийг далай гэвэл өчүүхэн хөлгөн туурайн оромны ус буюу. Их хөлгөнийг сүмбэр уул гэвэл өчүүхэн хөлгөн шоргоолжны үлий буюу. Их хөлгөнийг наран саран гэвэл өчүүхэн хөлгөн галын оч төдий... Их хөлгөн огтогуй мэт өнгөгүй хэлбэргүй, баригдашгүй, хэмжигдэшгүй, , дүүрэхгүй, дундрахгүй.
    Ертөнц болон ертөнц чинадын ном бүгд их хөлгөнд нэгдэнэ. Их хөлгөний энэ судрыг дээдлэгч түүнийг илт туулсан бурхан болно гэж зөн бошгийг би тунхагламуу. Хэн нэгэн ирээдүйд энэ судрыг ухаарч , үнэнийг үл мэдэгчдэд заан сургавал гурван эрдэнийн залгамж тасрахгүй. Бурхан багш ертөнцөд эс оршивч энэ судар оршсон тэр газар Бурхан багш заларсан мэт. Учир нь, би эрт урьд цаглашгүй бурхдаас энэ судрыг хүлээн авч, эвдрэх галавт эгэл бусдад заан сургасан тул гучин хоёр лагшин шинж бүрдсэн билээ. ...

Тэдгээр нь ийм буюу.
Чин сэтгэлээс ёс суртлыг гажуудуулалгүй сахисан тул өлмий тэгш шинж бүрдсэн. Багшдаа бие харамгүй үйлчилсэн тул гар, хөлөнд мянган хигээст алтан хүрдний шинж бүрдсэн. Хэнийг ч дорд үзээгүй тул өсгий уужим шинж бүрдсэн. Ариун судар номыг дээдэлсэн тул хуруу урт шинж бүрдсэн. Дөрвөн хураангуй үйлсийг64 барилдуулсан тул гар, хөлийн хуруу торлог холбоот шинж бүрдсэн. Сайн сайхан хувцасаа бусдад бэлэглэсэн тул гар, хөлний арьс зөөлөн бөгөөд залуу мариат шинж бүрдсэн.
Тансаг сайхан идээ ундаар бусдыг дайлсан тул долоон товгор (гар, хөлийн толио, эгэм, шилний хохорхой нь дүүрэн ) шинж бүрдсэн. Ариун сургаал сонсохдоо сөгдөн биширсэн тул шилбэ нь инаяа гөрөөснийх мэт шинж бүрдсэн. Бусдын нууцыг задруулж, хов жив үйлдээгүй тул нууцын орон нь далд ахуй шинж бүрдсэн. Арван цагаан буяныг бататгасан тул арслангийн цээж мэт шинж бүрдсэн. Буяны номыг өөрөө ухаарч, бусдад дэлгэрүүлсэн тул мөр тэнэгэр шинж бүрдсэн. Аюулд өртөгсдийг авран хамгаалсан тул үе тохой үзэсгэлэнт мөхрөг шинж бүрдсэн. Бусдын буянт үйлд нөхөр болж, атаа жөтөө , харам занг цээрлэсэн тул гар нь тойгондоо хүрэх урт уран шинж бүрдсэн. Цаг ямагт ариуслыг эрхэмлэж, амьтдыг асарч хайрласан тул бие агуу бөгөөд тэгш гоолиг шинж бүрдсэн.

Өвчтөнд эм тан, хоол унд өгөн сувилсан тул муу амьтыг ч тансагт урвуулж уусгах шинж бүрдсэн.
Дэмий чалчихыг цээрлэсэн тул хацар нь арслангийх мэт шинж бүрдсэн. Бүх амьтанд алагч сэтгэлгүй тэгш хандсан тул шүд нь тэгш бөгөөд дөчин тоот шинж бүрдсэн. Хэрэлдэн тэмцэгчдийг эв найрамдалд уриалсан тул шүд нь нягт бат шинж бүрдсэн. Үнэт эрдэнэсийг ч өглөг болгосон тул шүд нь эрдэнэ мэт шинж бүрдсэн. Бие, хэл, сэтгэл ариуссан тул шүд нь машид цагаан шинж бүрдсэн.Бусдад үргэлж эв зүйтэй үгийг хэлсэн тул дуу хоолой нь Эсрүн тэнгэрийн эгшигт шинж бүрдсэн.
Элбэрэл хайрын харцаар бусдыг харсан тул нүдний хар, цагаан тунамал ялгарах шинж бүрдсэн. Сэтгэл зүрхний угаас гэгээрэлд тэмүүлсэн тул зааны сормуус мэт шинж бүрдсэн. Бусдыг сайн сайханд даган баяссан тул нүүр нь сэндэр эрдэнийн чимэгт шинж бүрдсэн. Эцэг, эх, багш мэргэдийг хүндлэн дээдэлсэн тул, тэргүүндээ үснир төгөлдөр шинж бүрдсэн.
Их хөлгөний ном дор биширсэн тул арьс нь машид зөөлөн торгомсог шинж бүрдсэн. Байр сууцыг бусдад өглөг болгосон тул арьс нь алтлаг өнгөт шинж бүрдсэн. Доромж тохуу, шалиг самуун үгсийг тэвчсэн тул шар үс нэг бүрчлэн нар зөв эргэсэн шинж бүрдсэн. Багш дээдсийн сургаал зааврыг ягштал биелүүлсэн тул гишүүний үс өөдөө эрчилсэн шинж бүрдсэн. Цаглашүгүй эрдэмд суралцсан тул хөл урт гоолиг шинж бүрдсэн. Бусдыг ариун бясалгалд уриалсан тул наяагродха мод мэт эн тураг тэгш шинж бүрдсэн.
Хувь ерөөлтнүүд тийнхүү замнавал гучин хоёр лагшин шинж бүрдэх болой...
Хамаг ном хоосон чанартай агаад үсэг буй тул ном гэнэ. Номын дотор үсэг үгүй, үсгийн дотор ном үгүй. Үнэмлэхүй чанарыг үсгээр илэрхийлэх аргагүй ч янагуухь байдалд үсэг болгон үзүүлэв. Учир нь эгэл хүмүүс бодь хутгийг үсгээс ангид хүртэж мэдэж чадахгүй. .. Бурхан багш эхлэл ч үгүй, төгсгөл ч үгүй, бодь хутагт замнасан ч бус, бодь хутгаас урвасан ч бус, үнэнд хүрсэн ч бус, үнэнээс ангижирсан ч бус.

Би вээр төгс баясгалант тэнгэрийн оронд төрсөн нь ч хоосон чанартай, түүнээс бууж эхийн умайд орсон нь ч, дөрвөн зүгт долоо долоо алхаж “ Би ертөнцийг гийгүүлэгч” гэж хэлсэн нь ч, хааны ордонд үзэсгэлэнт охидтой цэнгэсэн ч, ертөнцийн бичиг эрдэмд суралцсан ч, ид хавыг эзэмшсэн ч бүгд хоосон чанартай. Бусдыг гэгээрүүлэх л зорилго буюу.
Өтөлсөн хүнтэй учирснаараа бие махбоддоо тачаагчдыг сэнхрүүлсэн юм. Өвдсөн хүнтэй учирснаараа амьдралд тачаагчдыг сэнхэрүүлсэн юм. Үхсэн хүнтэй учирснаараа “ БИ” гэх, “ МИНИЙХ” гэх шуналтныг сэнхэрүүлсэн юм. Даяанч хуврагтай учирснаараа Эсрүн Хурмастын жаргалд дурлалгүй, гэгээрэлд тэмүүлэхийг ятгасан юм. Хааны ордныг орхин одсоноороо гурван ертөнцийн гяндангаас гарахыг үзүүлсэн юм. Гэзэг үсээ огтолж, чимэг зүүлтээ мулталж, Чандака хүлгийнхээ хамт дагуул нөхөртөө тушаасан нь хүлээс буртаг бүхнээс чөлөөлөгдөхийг бэлгэдсэн юм.

Үдрака, Арада арш нараас үнэнийг эрж сурвалжилсан нь өөрийн омгийг дарахыг бэлгэдсэн юм. Зургаан жил хатуужил амссан нь тэрс буруу үзлийг арилгахыг бэлгэдсэн юм. Эцэст нь зоог барьсан нь эгэл амьдралтай зохицохыг бэлгэдсэн юм. Свастика өвс авсан нь үнэнийг танихыг бэлгэдсэн юм. Өвсөө дэвсэж суусан нь мунхгийг дарахыг бэлгэдсэн юм. Тэнгэр, лус даяар өргөл хүндлэл үзүүлсэн нь эрдмийн үр боловсрохыг бэлгэдсэн юм. Шулмын хүчнийг ялсан нь баатарлаг суу залийг бэлгэдсэн юм. Газар дэлхий дэнслэн хөдөлсөн нь ачийн хариуг бэлгэдсэн юм. 65
Хамаг юмсын мөн чанарыг танисан тул Сэрж сэхээрсэн хэмээмүй. Ном сургаал бүр нь гэгээрлийн утгыг заах тул Түүнчлэн ирсэн хэмээмүй. Өнгөрсөн, одоо, ирээдүйн буян, нүглийг ялгах тул Хамгийг тольдогч хэмээмүй. Үнэнийг өгүүлэх тул тэнгэр, хүмүүний багш хэмээмүй. Хэн нэгэн тийнхүү суралцвал бодь сэтгэлтэн “ бодисадва” болно. Түүнээс эсрэг замнавал бодисадва бус, хамаг бурхдыг мэхлэгч гэгдэнэ. Хамаг бурхал гарах ч үгүй, орох ч үгүй, төрөх ч үгүй, үхэх ч үгүй боловч төөрөлдсөн амьтдыг хүлээлснээс чөлөөлөхийн тулд л ертөнцөд залрав гэж хэлдэг, нирваан дүр үзүүлэв гэж хэлдэг.

Бурхан багш арван зүг, гурван цагийн бурхдын алдар суу, арван хоёр аймаг судрын алдар суу, бодь сэтгэлтэн гэгээрэлд замнагсдын алдар сууг арслангийн дуугаар номлох авай. Арслангийн дуун гэдэг нь үнэн үгийн хүчийг илтгэнэ. Бурхан багш мөнхөд соён гийгүүлэх үнэнийг илтгэнэ. Хамаг амьтан бурханлаг мөн чанартай. Гэсэн үнэнийг илтгэнэ. Тэр дуунд харанхуй шулмын хүчин, тэрс буруу номлргчид чичрэн аюух тул арслангийн дуун гэгдмүй.

Тэр дуунд ертөнц дахин зургаан зүйлээр дэнслэн хөдөлж, аман гэгээнээс цацрах гэрэлд арван зүг гялбан гийхэд мөнх бустанд мөнхийн амь соёрхож, ариун бустанд ариуны манлайг цацрааж, зовлонтонд жаргалын дээдийг хүртээж, мунхагтанд гэгээрлийн билгийг түгээнэм. Бурхан багшийн тэр гэрэл хүрсэн уул толгод, ой шугуйд, тал хөндий, гол мөрөн, далай тэнгис, хүрээ мандал, тамын ертөнц ч уусан хайлж овон товонгүй тэв тэгшхэн, буртаг тортоггүй цэв цэвэрхэн, дорнын тэнгэрт тэргэл саран гиймэл лүгээ адил боллоо.



Тэр үед Бурхан багшийн хувилгаан дүрүүд тэнгэрээс цэцгийн хур мэт асгаран бууж, газраас үүлэн уур мэт дэгдэн хөөрч орон зайг дүүргэхгүй, хувилгаан дүр бүхэн нэгэн дуугаар:
Бурхан багш мөнхөд соён гийгүүлмүй.
Хамаг амьтанд бурханлаг чанар буй.
Юмс үзэгдэл бүгд хоосон чанартай.

Гэгээрлийн зам ганцхан боловч эгэл хүмүүс гурван хөлгөн болгож үзюү. хэмээн ном айлдмагцаа бүгд үзэгдэхээ больж гагцхүү Бурхан багш мөн биеэр суудалдаа залрах авай. Энэ гайхамшигт хувиллыг Бурхан багшийн адистидаар үзсэн олонхи шавь нарын билгийн нүдэн нээгдлээ.
Тэгээд Бурхан багш арслангийн дуугаар зарилаг болруун: Энэ бол гагцхүү Бурхны хүчин бус, гагцхүү Номын хүчин бус, гагцхүү Хуврагийн хүчин биш. Бүгд нэгдэн цогцолсны хүчинд л Бурхан хамаг амьтны итгэл өмөг, эцэг эх болно, Бодь сэтгэлтнүүд буяны садан болно... Тийм учир Бурхан ч Ном юм, Ном ч Хувраг юм. Хувраг гэхүл хуран эс үүдсэн чанартай. Хуран эс үүдсэн хоосон чанар, хуран үүдсэн хоосон чанар, дотоод хоосон чанар, гадаад хоосон чанар, агуу хоосон чанар, өчүүхэн хоосон чанар ав адил хоосон чанар буюу, түүнээс ангид зүйл үгүй.. Үлгэрлэвэл, нэгэн хүн хоосон огторгуйгаас айх бөгөөс хааш зугтавч, юунд бүгэвч, огторгуйгаас салж эс чадна. Арван зүгийн бурхдын номлосон, бас миний номлосон буяны зам мөр, шалтгаан нөхцөл, гурван эрдэнэ, гурван хөлгөн бүгд нэгэн чанараас үл хэтэрмүй.
Бурхан багшийн тэр айлдварыг сонсоод Арслан дуут бодисадва ийн өчив: Энэ судар бол бурхдын эх, бодь сэтгэлтний гарц, егүзэр нарын нүд мөн тул буруу үзэлтнийг залруулж, буртагт сэтгэлтнийг ариутгаж, дорд заяаны хавхлагийг хааж, дээд гэгээрлийн үүдийг нээж, бага хөлгөнөөс урвуулан, их хөлгөнд удирдахын тулд би вээр агуу их тогтоол тарниар сахин хамгаалсугай. Энэ судрыг дээдлэгч хэн бүхнийг сахин хамгаалсугай... Энэ судрыг дээдлэх нь гурван эрдэнийг дээдэлсэнтэй адил, Бурхан багшийг дээдэлсэнтэй адил билээ.
Ингээд Арслан дуут бодисадва Бурхан багшийн өмнө энэхүү тогтоол тарнийг өгүүлвэй. Намо будда яа, намо дарма яа, намо санга яа, а данди дарани, датаха, ага шани бави, сарва дармани бави, и ша мада, виба шана, вимала сүбари, дарма ни хана, барүни зала дамалэ, залэ, хүлү хүлү, шиви дэ, мандра мандра, мандрай суухаа.
Энэ тогтоол тарнийг найман зуун түмэн тоот бурхад номолсон бөгөөд өнөөдр би вээр өгүүлвэй. Энэ тарнийг доромж үзвэл тэр бүх бурхдыг ч доромж үзсэнтэй адил... Энэ тарнийг сэтгэлдээ агуулж, архи махыг цээрлэн, үймээн шуугианаас хол үлэмж асрал хайрыг ундраан, бясалгалыг эрхэм болговол тэр хүн цаглашгүй бэрх алдас нүглийг ч арилгах болно...
Бурхан багш Арслан дуут бодисадваг зөвшөөн сайшааж, зарилаг болруун: Хэн ч болов таны нэр, тарнийн дууг сонсоод итгэн сүсэглэж, доромж үзэхгүй л аваас тэр хүн энэ насандаа ч энх эсэн жаргаж, төрөл арилжихдаан ч хамаг бурхдыг үзэж, намайг ч үзэж, тань тэргүүтэн бодисадва нарыг ч үзэх болно.Төгс дээд гэгээрэлд магад хүрэхэд эргэлзэх зүйлгүй.

Буртаг бүхнээс ангижирч,
Буянт мөрөөр замнаж,
Бурханлаг чанарыг нээх нь
Чин ариун сүсгийн л хүчин буюу...
Намайг нирваан дүр үзүүлсний хойно хувь ерөөлт хөвгүүд, охид нэгэн өдөр буюу шөнө, нэгэн мөчлөг буюу хоромхонд арван зүг, гурван цагийн гэгээн бурхад, арван хоёр ай сав судрын чуулган, агуу бодь сэтгэлтэн бүхэнд мөргөн биширч, их хөлгөнийг санаж, үнэмлэхүй үнэнийг сэтгэвээс л тэр хүмүүн хуруу инчдэх зуур арван хар нүгэл, таван завсаргүй хилэнц, тэгш чанарыг үгүйсгэсэн тэрс гажууд алдаа бүхнээ ариусгах болно... Тэндээс Буян үзэгч нэрт хан хөвгүүн тэргүүтэн гурван мянган иргэн Бурхан багшийн асрангуй зарлигийг сонсоод, хувцсаа засч, алгаа хавсран мөргөж, дээд хувцсаа баруун мөрөндөө тохож, баруун тойгоо газар сөгтгөн Бурхан багшид ийн өчив: Бурхан багш минь, бид арван зүгийн бурхдад итгэмү.
Арван зүгийн номд итгэмү. Арван зүгийн буянт хуврагуудад итгэмү... Гурван эрдэнэ тэнгэрийн мэлмийтэн, тэнгэрийн сонортон бүхэн тольдогтун, сонсогтун. Гэрч болон соёрх. Хамаг амьтанд гэмшээгүй, наманчлаагүй алдас буй бүхэн арилах болтугай. Бид бүхэн эх үзүүргүй цагаас энэ төрөлд төртлөө эндүү буруу сэтгэлээр хураасан гэм нүгэл, бузар буртгийг өгүүлж баршгүй билээ. Гэвч сэрж сэхээрэхийн оронд муу сэтгэлээ улам дэврээж, мунхаг нүглээ улам зузаалсаар. Урт уужим оюуны хараа сунгалтгүй, давчуу бүгчим энэ насны хашилга дотор төөрч мунгинасан хэвээр.
Чивэлт нөхрийг шүтэж, ачлалт нөхдийг доромжилж, эцэг эхдээ зүй бусаар хандаж, эрхэм буяны эд баялгийг хулгайлж, элдэв нүгэл үйлдсэн нь тоо томшгүй. Гэгээрэлд замнагчдыг гутааж, номын багшдаа тэрсэлж, номыг ном бус хэмээн, ном бусыг ном хэмээсэн, гурван эрдэнийг үгүйсэгсэн, өгөөмөр сэтгэл суу билгийг умартсан, өтөл дорд зүйлст биширч дурласан тэр бүхэндээ өнөөдөр эмээн халаглаж баршгүй, ичиж гутарч баршгүй.
Гурван эрдэнийг авралаа болгон залбирнам. Бурхан багш та бол элбэрэлт эцэг эх минь билээ. Бодь сэтгэлтэн бүгд итгэлт хань нөхөд минь билээ. Тоолшгүй галбын алдаа төөрөгдөлдөө гэмшин харууссаныг минь ялган соёрх. Ахин алдахгүйг сүслэн хүснэм... Шунал тачаал, уур хорсол, мунхаг харанхуйд нэрвэгдэж, эрүүл ухаанаа алдсанаар бие, хэл, сэтгэлийн гурван үүдээр хураасан буртаг булингар, өөрөө хийсэн, өрөөл бусдаар хийлгүүлсэн, даган баяссан хилэнц бүхнээ өнөөдөр нэгд нэггүй наманчилъя, нууж хаалгүй уудалъя, ахиж үүсгэлгүй ариусгая... Арван зүгийн гэгээн бурхдад бид өргөл тахил ийн өргөсөн буянаар хамаг амьтад гэгээрлийн арван түвшинг эзэлж, түүнчлэн ажрагч, дайсныг дарагч, үнэнрүү туулагч бодь хутаг төгссөн бурхан болтугай.




Хан хөвгүүний өчлийг сонсоод Бурхан багш зарилаг болруун:
“ Их богд чи алдаа оноог ялгахдаа мэргэн агаад, өөрийн алдас бурууг гэмшин ариусгаад зогсохгүй олон амьтны хилэнц нүглийг ч гашуудан наманчилсан тул чамайг их богд хэмээмүй... Ганц амин хувийн ашиг хэргийг дээдлэлгүй, нэн түрүүнд хамаг амьтны тусын тулд гэгээрэх ерөөл хүслээ өргөсөн тул чамайг их богд хэмээмүй” гэж соёрхол хүртээвэй.

Буян үзэгч хан хөвгүүн тэргүүтэн гурван мянган иргэн Бурхан багшид ийн магтаал өргөв: Орь дээд төгс гэгээрэгч та
Орчлонгийн амьтдыг ганц үр шигээ энэрэхдээ
Огтхон ч ялгаварлалгүй ханддаг
Оройн эрдэнэ танд мөргөе.
Бэртэгчин баячуул аминцар зорилгоор
Эд эрдэнэ өгөвч хариу хэргэм горилдог.
Их нигүүлсэгч та тийм бус
Дайсан, садан ялгалгүй тусалдаг.
Хоёр хөлтний дундаас ялгуугч та л
Билгийн мэлмий төгс тул
Хойргоших аргагүй итгэл бишрэлээ танд өргөнөм,
Тийм суу билгийг бусад тэнгэрээс эрэлтгүй л.
Өнгөрсөн, ирээдүй, энэ цагт залрагч
Бүх гэгээрэгсдэд би биширнэм.
Түүнчлэн танд л итгэж биширч чадвал
Гурван цагийн бурхдад биширсэн болох.


Тэгэхүүл арван зүгийн гэгээн бурхад Буян үзэгч хан хөвгүүн тэргүүтэн тэдгээр гурван мянган хүнд билиг магтаалыг дуурьсгасан нь:

Хэн ч бай гэгээрэхийг хүсч
Жинхэнэ үнэнийг эрэн сурвалжилж,
Буянт багшаа дээдэлж чадвал
Бодь хутаг хол бус.
Хэн ч бай ариун журмыг сахивал
Тэр жинхэнэ хувраг мөн.
Хэн ч бай хоосон чанарыг ухаарвал
Тэр жинхэнэ бясалгагч мөн.
Хэн ч бай хичээнгүйг эрхэмлэвэл
Тэр жинхэнэ бодь явдалтан.
Хэн ч бай хүлээснээс ангижирвал
Тэр жинхэнэ аз жаргалтан....
Тийм ариун хүнд
Дээд тэнгэрс бишрэн үйлчлэх нь
Тэнгэрийн зардас барлагууд
Хурмаст эзэндээ үйлчлэх мэт ээ.
Энэ даруйд ачийг амсч,
Эцэс хойно ч барагдашгүй еэ
Эрхэм дээд журмыг сахигч нь
Бурхан багшийн ачийг хариулагч мөн..
Арван зүгийн бурхан бүгд
Ашид соён гийгүүлнэ гэж,
Ариун ном, хуврагийг ч
Адил тийнхүү ойлгогч нь
Бурхан багшийн ачийг хариулагч мөн..
Өнгөрсөн, одоо ирээдүйд ч
Орон зүг хаана ч
Гэгээрлийн зам цогц нэмэгдэл гэж,
Хоёрдуулж, гуравдуулж эс бодогч нь
Бурхан багшийн ачийг хариулагч мөн.
Бурхад бусдыг чөлөөлөхийн тулд
Мөнхийн хайраа зориулсан гэж,
Бурхны ариун чанар
Амьтан бүхэнд буй гэж
Итгэлтэй еэ хэлэгч тэр нь
Бурхан багшийн ачйиг хариулагч мөн.
Агшин хормын буян үйлдэхдээ ч
Асар тэнгэрсийн цэнгэл горьдолгүй
Ариун дээд гэгээрэлд зориулагч нь
Бурхан багшийн ачийг хариулагч мөн.
Бурхан багшийг нирваан дүр үзүүлсний хойно
Эгшин хормын төдий ч болов
Энэ судрыг уншсанаар
Гурван эрдэнэд итгэж,
Багш юугаа өргөн хүндэлбэл
Тэр хүн
Бурхан багшийн ачыг хариулагч мөн..
Бурхны шашин эвдэрсэн үед ч
Бурхан багшийн ачийг хариулахыг хүсч,
Хормын төдий бясалгал хийвээс
Хотол мянган ертөнцийн
Амьтны амь аварсан буянаас
Асар олон дахин буян хураана.
Тийм бясалгагчийг доромжилж,
Тийм буянтныг хямраавал
Ахуй мянган ертөнцийн
Амьтдыг нядалсантай адил..
Тийм сүсэггүй хүн
Гурван эрдэнийн язгуурыг тасалж,
Бурхан багшийн ачийг хөсөрдүүлэгч мөн.

Тэндээс Буян үзэгч хан хүү тэргүүтэн гурван мянган иргэд сүслэн биширч, ийн өчрүүн:
Жинхэнэ дээд үнэн
Юмс бүгдтэй харшлахгүй.
Амьтан бүхнийг нигүүлсэхийн тулд
Арга ухаанаар номын хүрдийг эрүүлмүй.
Ариун хутагт нар хаанаас заларна
Аугаа Бурхан багш тэндээс залармуй.
Туйлын дээд үнэн ямар мэт
Бурхан багш ч түүнчлэн билээ.
Хутагт мэргэдийн үнэн үг ямар мэт
Бурхан багшийн сургаал түүнчлэн билээ.
Тийм учир ялагч таны алдрыг
Түүнчлэн залрагч хэмээдэг.
Тэвчээр хүлцлийн хөө хуягтан,
Тэмцэл зүтгэлийн хүчир нумтан,
Суу билгийн түргэн сумтан та
Залихай мунхгийн дайсныг сөнөөж,
Даяар дуурьссан тул алдрыг тань
Дайсныг дарагч хэмээдэг.
Зовлонт шинж чанарыг танисан,
Зовлонгийн уг үндсийг ч танисан,
Зовлон амирласан чанарыг ч танисан,
Тийн амирлуулах аргыг ч олсон
Үлэмж дөрвөн үнэнийг тольдож
Өгүүлшгүй утгыг тайлсан тул
Зүг бүхэнд таны алдрыг
Үнэн төгөлдөр хэмээдэг.
Дээд гурван ухааныг эзэмшиж,
Явдал мөр бүхнийг ариусгасан
Тийм учир таны алдрыг
Ялж төгс нөгчсөн хэмээдэг.
Үзэгдэл юмсыг нэвтэрхий болгоож,
Үнэмлэхүй чанарыг илэрхий нээснээр
Олон амьтны тусын тулд
Орон цагт нийцүүлж, уран аргаар номлосон,
Төрөх, өтлөх, өвдөх, үхэхийн эргүүлгээс гэтэлгэж,
Түвшин амгаланд хүргэсэн, та
Тийм учир таны алдрыг
Амгалан ажрагч хэмээдэг.
Ертөнц юунаас үүдсэн хийгээд,
Ертөнцийн хязгааргүйг мэдсэн
Тийм учир таны алдрыг
Ертөнцийг танигч хэмээдэг.
Их нигүүлслээр амьтныг аврагч,
Элбэрэл журмаар номхотгосон
Тийм учир таны алдрыг
Төрөлхтөнийг номхотгон жолоодогч гэдэг.
Ёс суртахуун, ариун бясалгал
Суу билигт тань эн тэнцэх хэн ч үгүй
Тийм учир таны алдрыг
Эгнэшгүй хэмээдэг.
Хир буртаг үгүй билгүүн төгс
Дээд гэгээрлийг заасан
Тийм учир таны алдрыг
Тэнгэр хүмүүний багш хэмээдэг.


Гурван цагийн амьд болон амьгүй,
Ахуй болон хоосон үзэгдэл юмсыг

Ариун бодь модны дор тольдсон Тийм учир таны алдрыг
Сэрж сэхээрсэн хэмээдэг.

Тэндээс арван зүгийн гэгээн бурхад агуу их хувилгаан бясалгалд оршихуйяа биес нь огторгуйд халиад, нэгэн дуугаар ийн айлдав: “ Аяа, Буян үзэгч хан хүү тэргүүтэн та бүхний алдас хилэнцийн мөн чанар дотор ч эс орших, гадна ч эс орших, завсарт ч эс орших бөлгөө. Сэтгэл чинь бат тул буяны хүч чинь бат. Сэтгэл асар ариун тул хилэнцийн мөн чанар ч асар арилсан. Оюун билиг хоосон чанартай тул хилэнц нүгэл ч хоосон чанартай. Итгэлийн хүч агуу тул ариун үйлсийн хүчин ч агуу..”

Тэндээс Бурхан багш зарлиг болруун:

Хилэнц нүгэлтнүүд хилэнц нүглээ наманчлахыг хүсвэл Буян үзэгч хан хүү мэт наманчилж, гурван цагийн бурхад, арван хоёр ай сав судрын чуулган, бодь сэтгэлтэн буян үйлдэгчдэд зорин мөргөж, надтай учрахтай адил сэтгэлийг өвөрлөвөөс.. тэд цаглашгүй буяныг хүртэж, орчлонгийн хүнд бэрх хилэнц зовлонг арилгах болно. Тэд тоолшгүй галбыг хүртэл муу заяанд уналгүй, дээд гэгээрлийн номд амар амгалан орших нь магад тул бүү эргэлзтүгэй...
Чин сэтгэлээс гурван эрдэнэд задбирч, чин сэтгэлээс их хөлгөнд биширч, чин сэтгэлээс үнэмлэхүй үнэнд дуршиж, чин сэтгэлээс ариун буянд хичээж өдөр шөнийн зургаан мөчлөгт энэ судрыг амны уншлаша болгон, ариун усаар угаал үйлдэн, анхилам хүжсээр түллэг хийн наманчилбаас арван зүгт эрчим долгис түгнэ. Тэр цагт би вээр Ганга мөрний дусал хумхийн тоотон бурхад, бодь сэтгэлтэн нарын хамт дуун эгшийн мөрөөр тэр гэрийн дотор гийгүүлэн заларч, шид хүчний эрхийг соёрхоно. Долоон өдөр, шөнө түүнчлэн үйлдвээс сааргүй еэ хилэнц бүхэн ариусна.

Хилэнц арилсныг хэрхэн мэдэх вэ гэвэл, эгэл хүмүүс үнэмлэхүй үнэнд нэвтэрч амжаагүй тул зүүдний совин бэлгийг шинжигтүн... Их мөрнийг гатлах гэж их гүүрэн дээгүүр одож зүүдэлбээс тэр нь хүлээснээс гэтлэхийн тэмдэг. Бусад хүн өөрт угаал өргөх буюу хурын ус биед буухыг зүүдэлбээс тэр нь асар ариусахуйн тэмдэг. Олон хувраг, буян үйлдэгчдийн дунд сууж, ширээнд заларч зүүдэлбээс тэр нь Бурхан багшийн үнэнч шавь болохын тэмдэг. Суврага, сүмд нэвтэрч, бурхад бодисадва нарын дүр хөргийг үзэн зүүдэлбээс тэр нь дээд номын өргөөнд орохын тэмдэг. Цэцэрлэг тариалангийн ургац олж, идэж зүүдэлбэл эрдмийн үр илт боловсрохын тэмдэг...

Хэн нэгэн ариун ёс суртлаас давж, тэгш чанарт харшилсан тэрс гажууд нүглээ гэмшин наманчлахгүй бол тэр хүн төрөл арилжсан даруйд Аюус (Амсхийх чөлөөгүй ) тамд гарцаагүй унах болно... Агшин зуур ч амсхийх чөлөөгүй тул Аюус там хэмээнэ. Тэнд амсах зовлон нь түм буман зовлонгийн дундаас хамгийн тэсэшгүй, хамгийн ёроолгүй нь тул зүйрлэж хэлэх ч зүйлгүй....

Тийм учир хилэнц нүгэлтнүүд яаравчлан наманчлал үйлдэж, гурван эрдэнэд итгэл сэтгэлээ даатгагтун..

Намайг нирваан дүр үзүүлсний хойно хувь ерөөлт хөвгүүд, охид хэн ч бай агшин зуурын итгэл бишрэлийг үүсгэгтүн. Энэ судрыг бичиж, уншиж, урин залж агшин зуурын дурьдал, ухаарал, итгэл, бишрэлийг өвөрлөвөл агшин зуурт түг түмэн наяд гольд Ганга мөрний дусал хумхийн тоотон галавт халдсан орчлонгийн хир тоосыг гөвөх болно.Тийм учраас л Бурхан багш үүрд мөнх соён гийгүүлэх нь илт билээ.

Хэрцгий догшин, бузар шалиг явдалтан хэн ч бай хилэнцээ ариусгах боломжтой. Эцгээ алсан Ажаташатрү, эеийг эвдсэн Дэвадатта, 66 энэрэлгүй алуурч Ангулимали нар бие, сэтгэлийн нүгэлт явдалтан байсан тул Амсхийх чөлөөгүй тамд гарцаагүй унах байв. Гэвч арван зүг, гурван цагийн гэгээрэгсдэд сүслэн мөргөсөн тул Бурхан багш нирваан дүр үзүүлэхээс өмнө тоолшгүй галбаар хэлтэрсэн билээ л .. Тийм уншлага залбирал, мөргөл бясалгал нь ахуй мянган ертөнцийн орныг дүүртэл суврага босгосон буянаас ч үлэмж их ээ.
Тэндээс Маха Кашьяапа, Шарибудра, Ананда нар болон номын сахиусан тэнгэрс, Эсрүн Хурмаст, Загарварди, Махаранз нар бүгдээрээ Бурхан багшийн өлмий дор тэргүүн бөхийн энэ тангараг үгийг өгүүлцгээв: Бурхан багшийг нирваан дүр үзүүлсний хойно ч бил энэ номыг хотол олонд түгээн дэлгэрүүлсүгэй. Бие сэтгэл ашид амгалан жаргахын тулд итгэн бишрэгчдийг сахин хамгаалсугай...

Бурхан багш зарилаг болруун: Хувь ерөөлт шавь нар минь, энэ судрын нэрийг Хүнд сахилтанд туслагч хэмээн тогтоогтун. Очир эрдэнийн зүрхэн гэж тогтоогтун. Ай савын цаглашгүй үүд гэж тогтоогтун. Хамаг номын хураангуй гэж тогтоогтун. Эгнэшгүй их , зүйрлэшгүй дээд гэж тогтоогтун. Агуу их гэтэлгэгч, зүг бүхэнд дэлгэрсэн судар гэж тогтоогтун...


Бурхан багш энэ судрыг айлдах үед цаглашгүй олон бодь сэтгэлтэн харилтгүй төгс гэгээрэлд хүрэв. Найман түмэн бага хөлөгтөн их хөлөгний сэтгэлийг эзэмшив. Арван мянган гэлэн архадын хутгийг олов. Найман түм дөрвөн мянган тэнгэр, хүмүүн заяатан ариун номын нүдийг нээв. Зуун мянган амьтан гэгээрлийн замд сэтгэл шулуудав. Бурхан багшийг тийн айлдсанд бодь сэтгэлтний чуулган, тэнгэр, хүн, асур, гандирсын ертөнц даяар даган баясч, Ялж төгс нөгчсөн багшийн зарилаг сургаалыг дээдлэн магтжээ.


Эх сурвалж: http://www.dharma.mn/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=45&Itemid=86


Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.

|

1-р бүлэг. Индрабоди хаан бээр эцэг зохиосон ба хааны төр барьсан нь.

Хувилгаан Бадамсамбуу хэмээх тэр, гэгээн ихэмсэг эрдэм хийгээд сонин зохиол ямар мэт төгссөн бэ хэмээвээс, тэр ч Энэтхэгийн орны өрнө зүг Цогт Үржин \ Одоогийн Пакистан Энэтхэгийн хил орчим/ хэмээх оронд Эрдэнэ бадарсан хэмээх балгасанд Биндэръяа хэмээх сүмд элдэв зүйлийн эрдэнэсээр чимсэн нэгэн бий бөлгөө. Түүний дотор бадрангуй эрдэнийн их ширээнд номыг тэтгэгч хаан Индрабоди хэмээх 108 хатан хийгээд гадаад хэргийн түшмэд ба дотоод хэргийн түшмэд хийгээд дунд түшмэд тэргүүтэн үнэлшгүй олон нөхөдтэйгөө Үржингийн орон улсад эрхшээл зохион оршсон нэгэн цагт хун тайж болох хөвгүүн эс заяасан билээ. Зуны тэргүүн сарын шинийн 15-нд дээд тахилын орон бүхнийг хурааж, дээд гурван эрдэнэд ахуй ихэд тахил өргөж бүрүн Номын үүл хэмээгдэх аймаг судрыг нэгэн гүйцэд уншсанаас амьтан нугуудад ахуй их өглөг тахил үйлдэхүйеэ андгайлан тангараглаад, сангийн эд агуурс бүгдээрийг өглөгт өргөсөөр олон он болсонд хааны сан бүгд барагдаж дуусахад ойртоод, өглөгийн залгамжаа тасравч гуйлгачидын залгамж эс тасалдсанаас Түшмэлүүд нь: Хааны сан бүгдээр барагдаж дуусаад үгүй болов хэмээн өгүүлсэнд гуйлгачид : Тийм болоод бид нарт эс өгвөөс урьдийн бусдад өгсөн бүхэн ч тус үгүй болж өглөг биш болох бус уу? хэмээн өгүүлсэнд хаан ийн бодов. Эдүгээ гадаад далайн тивд лусын хааны охин Төгс үзэсгэлэнт хэмээхийн гарт аливаа хүссэн бүхнийг гаргагч сэтгэлчлэнгийн чандмань эрдэнэ барагдашгүй нэг бий билээ. Түүнийг номын өглөг өгөгч нэгэн бодисадуа бээр гуйваас лавтай өгөх тул түүнийг аваад амьтанд өглөг өгсүгэй хэмээж далайд сал онгоц засч гадаад далайгаас чандмань эрдэнэ олон удаа авсан нэгэн сартваахийг худалдаачдын ноёнд зарлиг тушааж нөхөд лүгээ явахуйд хаанд түшмэд албатууд нь :

4 ..Битгий яваач? хэмээн гуйвч эс хайхран сал онгоцны дотор суугаад дөрвөн зүгт их давалгаа хийсгэж, зохилдох салхи гарваас явж, үл зохилдох салхи гарваас үл явж, дөрвөн зүгт их хар тугалган зангууг хялгасан оосороор унжуулж,салаа зогсоох болсноос хаан нөхөд сэлт гадаад далайд чиглэн шуударч морилов. Тэндээс салны далбааг хийсгэж, зохилдохын салхины зүг тавьсанд сайн харваачийн тавьсан сум мэт одов. Тэндээс эрдэнийн тивд хүрээд олон нөхдийг эрдэнийн тивд үлдээв. Хаан сартваахи хоёр нэгэн бага онгоцоор цааш явав. Тэндээс нэг цагаан уул үзэгдсэнд :

Тэртээх тэр уул ямар уул вэ? хэмээн асуув. Тэр бол мөнгөн эрдэнийн уул гэж сартваахи хариулав. Тэндээс бас цааш явсаар нэгэн хөх уул үзэгдсэнд мөн энэ юун уул вэ? хэмээн асуусанд Биндэръяа эрдэнийн уул хэмээн хариулав. Тэндээс цааш явсаар нэгэн шар уул үзэгдсэнд энэ юун уул вэ? хэмээн асуусанд : Энэ нь Алтан уул болой. Түүний дэргэд очицгооё хэмээн өгүүлж, эрэг дээр очвоос алтан элсний орон дэлхий үзэгдэх бөгөөд тэр уулын өмнө элдэв зүйлийн эрдэнэсээр үйлдсэн нэгэн хот үзэгдэнэ. Сартваахи бээр хаанд өгүүлр

үүн : Би энд үлдэе. Хаан та цааш явагтун. Тэр хотын ар талаар долоон давхар далайгаар хүрээлэгдсэн бий. Түүнийг өнгөрсний дотор хорт могой тэргүүтэн догшин амьтан олон бий тул бодь сэтгэлийг бясалган явагтун. Түүний дотор элдэв зүйл эрдэнэсийн хэрэм, дөрвөн хаалга лугаа төгөлдөр хаалгыг лусын охин сахиж байх тул түүнд залбирлага тавиад хаалгыг нээлгэсүгэй. Түүний доторхи харшийн өмнөдөд нэгэн очирын муна бий. Түүгээр хаалгыг цохигтун. Тэнгэрийн олон охид эрдэнэ өргөхөөр ирнэ. Түүнд ч үг үл өгүүлэн дахин дахин хаалгыг цохигтун. Сүүлд лусын охин Төгс үзэсгэлэнт хэмээгдэх үзэсгэлэнтэй хөхөмдөг охин эрдэнэсийн чимэгээр чимсэн нэгэн ирнэ. Түүнд уг учир шалтгаанаа сонорт нь өчөөд чандманийг гуйгтүн. Тэр бээр хөх өнгийн чандмани эрдэнэ, 5 өнгийн гэрэл цацарсан нэгнийг өргөхөөр ирнэ. Түүнийг түргэн аваад алдалгүй дээлийн ханцуйнд хумиж ирэгтүн. Тэр нь санасан бүхнийг бүтээгч чандмани эрдэнэ мөн болой хэмээн сартваахи бээр хаанд сургаж явуулав. Тэндээс хаан тэр мэтээр явж урьдын долоон давхар далайг
br> 5 .....гатлаад түүнээс хорт могойн тивд хүрэхүй лүгээ бодь сэтгэл бясалгасны тул амны уур тэргүүтэнд хорлогдохгүй болов. Түүнээс хэрэмийн үүдийг сахигч охидод залбирлага тавьснаар нээлгэн харшийн өмнөх очирын мунаар хаалгыг дэлдсэнд хоромхон болоод лусын охин Төгс үзэсгэлэнт хэмээх тэр ирээд : Бидний энэ харшид доод язгууртан их төлөв ирдэггүй билээ. Чи лав магад нэгэн буянтан мөний тул юу хүснэ вэ? хэмээн өгүүлсэнд тэндээс хаан урьдийн учир шалтгаан нугуудыг нарийнаа өгүүлж: би нь чандмань эрдэнийг хүснэ хэмээсэнд тэр охин бээр даган баясалцахыг төрүүлж, оройн үзүүрээс чандмань эрдэнийг гаргаж хаанд өргөв. Тэндээс хаан чандмань эрдэнийг аваад буцсанд тэр чандманийн адистидаар замд зорчихийг үл хэрэглэн сартваахийн дэргэд хүрээд :

Сартваахи аа? Их ачит болов хэмээн өгүүлэв. Тэндээс хаан сартваахи хоёулаа нэгэн агшинд бүх нөхдийн дэргэд хүрэв. Тэндээс эрдэнэ шинжилхүйд мэргэжсэн тэр сартваахи бээр засмал эрдэнэ тэргүүтнээ элдэв зүйлийн эрдэнэсийг хувиарлан нөхдөдөө өгч, нэн ихэдвээс сал нь усанд живж амь насаа алдах болой. Нөхөд өө? ханал мэдлийг мэдэх хэрэгтэй хэмээн өгүүлэв. Тэндээс салны жолоог эргүүлэн хаан нөхөр лүгээ сэлт орон нутгаа зүглэн явахуйд далайн тив нэгнээ лянхуан гол мод элдэв зүйлээр өнгө төгөлдөр нэгэн ургасны дээр найман нас хүрсний чинээ бяцхан хөвгүүн, үзвээс гоо билгэ хийгээд лагшингаар чимсэн гарт очир хийгээд бадам цэцэг барьсан нэгэн байхыг үзээд маш гайхамшиг төрж, хаан бээр тэр бяцхан хөвгүүнд өгүүлрүүн:

Бяцхан хөвгүүн минь ээ?Чиний эцэг хэн бэ?Эх хэн бэ?Язгуур чинь юу вэ?Орон чинь хаа вэ?Идээ юуг иддэг вэ? Энд юу хийж оршино вэ? хэмээн асуусанд хөвгүүн : Миний эцэг өөрийг ухагч бэлгэ мөн. Эх минь номын төв Самандабадра эх болой. Язгуур минь төв хийгээд ухаан хоёр үгүйд багтсан болой. Орон нутаг минь хоосон чанар төрөл үгүйд тогтюу. Идээний хувь минь хоёр үзэгдэлт атгагыг идэж,энд болбоос нисваанисыг нядлахын явдлыг үйлдэнэ хэмээн өгүүлсэнд хааны сэтгэлд гайхамшиг төрж энэ нь нэгэн хувилгааны бие буй хэмээн санаж би өөрийн үр хийгээд тахилын орон болгосугай хэмээн хаан гараа торгоор боож хөвгүүнийг авав. Тэр лянхуан голыг ч тасалсанаас хөвгүүн лүгээ

6 .....сэлтийг аваачиж,хаан мөнхүү өөрийн орондоон буцан харьж ирэв. Тэндээс нөхөр албат нар маш баясч хаанд их угтуулыг үйлдэв. Тэндээс хаан бээр тэр чандмань эрдэнээ гартаан барьж ийн хэмээн ерөөв: Миний олсон чандмани эрдэнэ энэ эндүү үгүй сэтгэлчлэнгийн чандмани эрдэнэ мөн аваас миний бяцхан хөвгүүн үүний суух долоон зүйлийн эрдэнэсээр үүдсэн их ширээнд эрдэнэсийн манжлага шүхрээр чимэглэсэн нэгэн болох болтугай хэмээн өгүүлсний төдий эрдэнийн ширээнд шүхэр гараад, түүнээ бяцхан хөвгүүн оршиж хан хөвгүүний эрхшээлийг өргөж нэрийг Цожийдорж хэмээн нэрийдэв. Тэндээс хаан бээр энэ чандмани эрдэнэ эндүүрэл үгүй сэтгэлчлэнхүү чандмани эрдэнэ мөн бөгөөс би бээр урьд өглөг өгөөд барагдуулсан хааны сан бүгд урьд ямар байсанчлан дүүрэх болтугай хэмээн өгүүлсний даруйд урьдын хааны сан ямар мэт дүүрэх болов. Тэндээс хаан бээр их хэнгэрэг дэлдэж, зүг бүхэнд яруу дуун дуурьсгаж:

Индрабоди хаан би бээр сэтгэлчлэнгийн чандмани эрдэнээс хэрэглэн хүссэн бүгдийг хур мэт буулгах тул юу таалагсад аль юу хүссэн бүхнээ ирж авагтун хэмээн тунхаг тархаав. Тэндээс хаан бээр чандмани эрдэнэд усны угаал өргөж, дуазын үзүүрт өлгөж,гавар ба зандангийн үнэрээр утаад ахуй их тахил бэлтгээд хаан бээр угаал үйлдэн цэвэр хувцас өмсөөд, дөрвөн зүгт хандаж, тэнгэрт мөргөж бүрүн, ийн хэмээн өчив. Миний олсон энэ эрдэнэ сэтгэлчлэнгийн чандмани эрдэнэ магад эндүүгүй мөн болбоос хүн болоод амьтан бүгдээрийн юу хүссэн бүхнийг хур мэт буулгагтун хэмээн өгүүлсний даруй дөрвөн зүгээс салхи салхилсанаас бузар хог саг бүхэнийг хийсгэн цэвэрлээд нарийн хур бууж,тоос үл хөдлөх болгон сайхнаар ариун болгов. Тэндээс тэр чандманиас зуун амтат төгөлдөр идээний хур бууснаас хамаг хурагсадыг хангав. Тэндээс хувцасны хур бууснаас даарч зүдрэгсэд бүгдийг цэнгүүлэв. Тэндээс эдийн хур бууснаас аль хэн юу хүссэн бүгдийг гүйцэд хангаж бүгдээрийг цэнгүүлэв. Тэндээс хаан албат доорд бүхэнд : Эдүгээ та бүхэн бүгдээрээ их хөлгөний номд орж төгс эдэлтүгэй хэмээн захирсанд тэдгээр бүгд бодь сэтгэл үүсгэж, нөгөөд үл урвах бусдад үл урвахын үрийг олов. Индрабоди хаан бээр эцэг зохиосон ба хааны төр барьсан тэргүүн бүлэг болой.


http://www.sudar.org/Files/Badmasambuu%20burhnii%20tsadig.pdf urgeljileliig endees

Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.

|


http://www.mongoliantemple.com/AudioandVideo/PlayAudio.aspx?MenuId=7&AudioID=80сонсох бол энд дарна уу

Дээд лам гурван эрдэнэд итгэмой
Эртний Богд Чингисийн зохиосон шастирыг өчүүхэн сануулахын учир
Эзэд хаадтан олныг хураая гэвэл өглөгөө өг
Осолдолгүй явъя гэвэл түшмэдээ өргө
Аугаа хүчнээн ихэтгэе гэвэл цэргээ асар
Уудам сул жаргая гэвэл эеэ хичээ
Өдөр явсан явдлыг шөнө шүүгтүн
Ичгүүр гэмт явдлыг ятгаж орхигтун
Олны дотор үгээ бэхэл
Ганцаар суухуй дор сэтгэлээ шинжил
Олон хүмүн лүгээ найран зохилдож
Ер авах гээхийн ялгалыг шинжлэн мэд
Их багын санааг асууж нэгтгэн
Егүүтгэлгүй сэтгэлийг угаас барьж
Шашин амьтны тусын тулд шимтэн
Хамаг амьтныг гагц хөвгүүн мэт асарч
Эцэг мэт сургаж, эх мэт тэжээ
Засаг цаазыг номын ёсоор барьж
Олон амьтныг жаргаланд зохиож
Төрөл төрөгсдөө энх амарт хүргэгтүн
Үзтэл үнэнээр явагчдыг
Үргэлж өргөж хөгжөөгтүн
Үнэхээр гэмт хүмүнийг гэсгээ
Хатан хөвгүүн албат нарыг адил сурга
Хэд хэдэн жилийн хэргийг нэгэн өдрийн хэрэг мэт
Хичээн бүтээж явбаас
Төрийн бамбай, дайсны баг \хуяг\ адил
Ер биеийн амрыг үл харан
Бусдын үйлнээс үл уйдан явбаас
Дээдсийн явдалд ойр гэх
Асрахын урьд айлгах
Албат лугаа бэн атаа тэмцэх
Ах дүүтэйгээ хэрүүл үүсгэх
Дэмий холын хүмүнтэй ханилан эвдрэх
Дэргэдэх хүмүүнийг дэнсэлгэн зовоох
Төрөл төрөгсдөө үл амруулах
Төр цаазнаас үл айх
Муу хүмүүний үгэнд орох
Сайн хүмүүний үгийг үл итгэх
Ширүүн үгээр дайсныг хураах
Хорт сэтгэлээр хамгийг хашруулах тэргүүтнийг тэвчтүгэй
Тойн хүмүүний хамаг эрдмийн дотор нигүүлсэхүй сэтгэл нэн эрдэм
Хаан хүмүүний гучин таван эрдмийн дотор хайрлах сэтгэл нэн эрдэм
Хатан хүмүүний арван таван эрдмийн дотор сайхан ааль нэн эрдэм
Түшмэл хүмүүний есөн эрдмийн дотор түвшин сэтгэл нэн эрдэм
Тойн хүмүүн хамаг эрдмийг төгс суравч дотроо нигүүлсэхүй сэтгэл үгүй болбоос
Туулшгүй эрдэмтэй боловч
Тун тусгүй
Хаан хүмүүн хамаг эрхийг төгсөвч
Хайрлах сэтгэл үгүй болбоос
Хамаг дор аргагүй хөнгөн болмой
Хатан хүмүүн хамаг сайхныг төгсөвч ааль муутай болбоос
Харин төрхөмдөө буцаж буг болмой
Түшмэл хүмүүн есөн эрдмийг төгсөвч түвшин сайн сэтгэл үгүй болбоос
Хорт чоно мэт жигшигдэхийн тул
Төв сэтгэлийн эеийг хичээ
Арслан мэт ноёдыг барс мэт түшмэд дагах
Барс мэт ноёдыг ирвэс мэт түшмэд дагах
Ирвэс мэт ноёдыг чоно мэт түшмэд дагах
Чоно мэт ноёдыг үнэг мэт ноёд дагах тул
Хамаг дор зовлон болмой
Ер хүмүүн сайн сайхан үнэн үг, шудрага явдлыг хичээн сурагтун.
Өндөр их заяатныг үзэн ядваас
Өөрийн амныг хишиг зайлах
Өнчин хүмүүний жаргалыг хөнөөвөөс
Өөрийн хишиг эвдрэх
Үнэн тус хүргэгчдийг муулваас
Тэнгэр үл таалах
Үзтэл муулсан хүнийг аргадваас
Үйл үл бүтэх
Үзмэгц яаран бүү магт
Түргэн зуур ханилсан нөхөрт яаран бүү уурла
Үргэлж ханилж таньсан мэт
Нэгэнтээ учирсан хойно яаран бүү цуцар
Итгэсэн хойно үгээ бүү нуу
Итгэлгүй хүнд
Ямагт зүрхний үгийг бүү хэл
Муу хүмүүний үгэнд бүү ор
Эм хүмүүний үгийг бүү дага
. Хөвгүүн ба боолоор бүү мэдүүл
Хартай хүн лүгээ үг бүү зөвлө
Олон хүний зөвшсөнийг бүү эвд
Хилэнцэт үйл дор бүү шуна
Буянт үйлэн дор бүү саад хий
Үнэхээр зүтгэсэн ардын урмыг
Өчүүхэн юманд бүү шантал
Үзмэгц яаран магтаад
Учралдан ханилж гайхуулаад
Удалгүй хэрэлдэн салаад
Түр буцаж инээдэм наадам хийн явагч хүмүүн
Үзтэл муу ард мөний тул
Үтэр түүнээс зайл
Дээрэнгүй омог сэтгэлийг барьж
Дэмий муу биеэ гайхуулаад
Дээдсийн ёсоор загнагч
Танхай ард ичих мэт
Түүний түргэн зайл
Хилэн ихтийг аргаар өнгөрүүл
Хилэнц ихтийг номоор тэтгэ
Төрөл төрөгсдөө тэтгэж явбаас
Бөх их хүчтэй болох
Төр ёсыг төв шударга дагаж явбаас
Хүнд их нэртэй болох
Төв ихсийн журмыг дагаж явбаас
Түмнийг эхлэх болох
Түүнийг үүнийг ялгалгүй асарваас
Олон нөхөдтэй болох
Холын хүмүүн дор өршөөл тус хүргэвээс
Алдар нэр дуурсмой
Ойрын хүмүүнд асрал өглөгийг хүртээвээс
Эв эеийг бүтээн хүч нэммой
Харийн газар арга чадлаа бэхэл
Халуун зуураа эв эеийг хичээ
Шашинд дургүй сэтгэлтнээс
Сайн сүсэгт харь хүмүүн дээр билээ
Төр ёсон үл мэдэх хаадаас
Төвшин сайн түшмэл дээр гэлээ
Ичгүүр үл мэдэх хатнаас
Ичгүүр мэдэх шивэгчин дээр гэлээ
Хадгалж үл чадах хөвгүүнээс
Халамжит сайн боол дээр гэлээ
Харам сэтгэл тушаа
Хатуу сэтгэл жад
Хар санаа хор
Ханилсан нөхрөө хуурваас
Харин биеэ хуурсан адил болюу
Үнэхээр барилдсан сайн нөхрийг үгсийг
Үхтэл бүү март
Хагацашгүй хань нөхөрт
Марташгүй муу үгийг бүү хэл
Үг үл сонсох муу хүмүүнд
Олон үг бүү хэл
Харин улиг болмой
Үг үл мэдэх мунхаг хүмүүн лүгээ
Үг бүү тэмц, харин ичгүүр болмой
Өчүүхэн номч хүмүүн омгоор
Үргэлж их мэдэх мэргэн дор халдваас
Үтэр шантрахын тэмдэг
Гэнэт сайжирсан ард
Хэтэрхий ихэст халдваас
Гэмшиж үл барагдахын тэмдэг
Арслангийн омог баатар мөн арсландаа зохих
Үнэгний уран арга мөн үнэгэндээ зохих
Арслангийн баатар омог үнэгэнд тусгүй
Үнэгний уран арга арсланд тусгүй
Арслан үнэг мэт явбаас түргэн гутах
Үнэг арслан мэт явбаас түргэн үхэх хэмээсэн үлгэрийг
Хэн хүмүүн хянан үзэж хэр хэрээ мэдэж
Чинээ чинээгээ бодож явсан нь сайн
Ер хоёр хүмүүн эвтэй болвоос
Төмөр хүрээ мэт бэх
Хорин хүмүүн эвгүй болвоос
Эвдэрхий хүрээ мэт хэврэг
Өнөр хүмүүн эвгүй болвоос
Өнчин хүний элэг болох
Олон хүмүүн эвгүй болвоос
Оорцог хүмүүний идэш болох
Цувж явсан барсаас
Цуглаж суусан шаазгай дээр гэлээ
Тиймийн тул эеэ нэн бэхлэгтүн
Амархан ханилсан нөхөр дор
Аливаа хүмүүний үгээр бүү уурла
Ажиглан онож мэдээд харин биеэ шүүгтүн
Үлэмж сайн ханилсан хүмүүсийг
Үнэхээр муу сэтгэлтэн хүмүүс
Үзэн ядаж хуурмаг аргаар эвдрэлцүүлээд

Элэглэеэ гэх мэдэшгүй
Өнгөц зусар аргатай хүмүүн
Зөөлөн худал үгээр хууран байж
Үнэн санааг аваад
Үймтэл муутган хэлэх нь олон буй
Үзэж таньж ханил
Худал үгийг ерд тэвч
Хүмүүн мэдвээс бие хөнгөрмой
Бардам хатуу үгсийг орхи
Хүмүүн мэдвээс өшмой
Хулгай худал нь энэ насны ичгүүр
Эцэст тамын буг
Үүнийг урьдаас тасал
Ариун явдалт ламыг бурхан мэт тахь
Асрал ихт ноёдыг тэнгэр мэт хүндэл
Ам авсан тангарагийг амь мэт сахь
Арга заль хоёрыг угаас орхи
Аливаа хүмүүн лүгээ нийцэн зохь
Хэн хүмүүн лүгээ бүү тэрсэл
Сайд хүмүүн лүгээ бүү эвдэр
Лам хүмүүний эд малд бүү хурьц
Тарничийг хүндэл Дэмий хүнийг бүү аргад
Өчүүхэн бага хүнийг бүү бас
Самуун муу сэтгэлийг бүү үүсгэ
Бурхан тэнгэрийг сайтар сахь
Эзэд сайдыг бүү хараа
Айх ичих хоёрыг ажиглаж мэд
Аливаа хүмүүний зан аалийг
Аргаар тэнсэж мэд
Дотор муутай төрлөөс
Тун үл таних хүн дээр гэлээ
Муу сэтгэлт ах дүү дайсан лугаа адил гэлээ
Өрсөх дайсанд цусаа бүү үзүүл
Өшөөтэй хүнд муугаа бүү үзүүл
Хортон дайсанд хол ойр гэж үгүй буй
Хэн хортой болвоос шадар гэж бүү янагла
Хэн тустай болвоос гадуурхаж бүү ялга
Зөвтэй явах хүмүүнийг бүү дарла
Буруутай явах хүмүүнийг бүү асар
Муу явах хүмүүнийг ихэд хайрлаваас
Харин биед халдах гэм буй
Сайн ардыг муулваас харин хойно гэмших буй
Сайн муу, үнэн худлыг ялгаж мэдэх хэрэгтэй
Сайн ардад өглөг өгч үйлээ захирга
Хэдүй өргөмжлөгдөвч өчүүхэн сэтгэлийг барьж олон лугаа зохь
Гэнэт доройтвоос гэмшилгүй хатуужих хэрэгтэй
Хүмүүний нүүрийг харалгүй
Үйлээ туйлд хүртэл зүтгэж хэргээн бүтээ
Харийн үйлийг ашид сэрэмжил
Халуун зуураа эв эеэ хичээ
Дээдсийг хүндэл
Дордсыг асар
Бурхны шашинд амиа талби
Бултралгүй явбаас
Богд сайдын явдал ойр гэх
Самуун муу биеэ ихэд бодоод
Сайн хүмүүнийг сонжоод \үзэн ядаад\
Саваагүй мунхаг үгээ зөв болгоод
Санаандаа их дүрийг барьж
Арга хуурмагаар авах идэхийг сурч
Дорд хүмүүнийг дарлан явагчийг
Адгуусны зэрэгт ойр гэх

Ил магтаад, далд муулаад
Ихээхэн өгвөөс баярлаад
Эс өгвөө гомдоод
Инээдэм наадмаар өнгөрүүлэн явах
Ичгүүргүй, сурталд үл орогч хүмүүнийг гэсгээвээс
Улам хойтдоо тустай биш үү
Өөрийн хэргээ орхиж
Үнэн санаагаар зүтгэж
Ил далд магтах ба
Муушаахыг үл бодон
Олзонд шуналгүй
Нэгэн зоригоо хугалалгүй
Ер уйдах чилэхийг саналгүй
Хэв хэзээд цөхрөлгүй
Зовох цагт зайлалгүй
Жаргах цагт хэтрэлгүй
Хайрлах цагт дасалгүй
Халдах цагт гуталгүй
Насан үргэлжид нэгэн зангаар явбаас
Улам хойтдоо хөгжлөг болохуй
Ер хүмүүний ахуйн үйл яршигтай
Амьтныг сэтгэлийг мэдэшгүй
Зальхай хуурмаг аргатан олон тул
Тиймийг яахин баримталмой
Тустай сайн санааг насад хичээ
Тустай сайн хүмүүн ус мэт эелдэг
Тун муу хүмүүн мод мэт хөшүүн
Бусдын гэмийг ятгаж орхи
Өөрийн гэмээ магталгүй
Үйлээ үргэлжид шинжигтүн
Шашин амьтны тусыг цаг тутам үйлдэж явбаас
Хэв хэзээд юун хэрэг болох буй
Үхэлгүй насны шидийг эс олсны тул
Мөнх бусыг санах хэрэгтэй
Аюулт тамын хаалгыг эс хаасны тул
Хилэнцээс зайлах хэрэгтэй
Ашдын хүнс номын өглөг
Амгалангийн дээд бодь мөр
Мэргэдийн гэгээнийг үзэлгүй ном номлогч
Ноёдын гэгээнийг танилгүй төр ёсон хэлэгч
Энэ хоёр мунхагийн туйлд эндүүржүхүй.
Гэм хийвээс цааз бэрх
Хилэнц хийвээс там бэрх
Жаргал зовлон бүгд ач үрийн хувь
Ашдын амар жаргалыг олъё гэвээс
Онц буян хэрэгтэй тул хичээн үйлд
Эрдэмт ламын тангарагыг бүү эвд
Эзэд хаадын зарлигийг бүү дав
Эцэг эхийн сургаалийг бүү март
Эм хөвгүү ба боолын үгийг бүү дага
Шударга үгний сургааль үүнээс
Элдэв жаргал үүсэх болтугай
* * *

Үүнээс үлэмж сударт номлосон нь
Сонсохын дээд олноо өргөгдөх
Жаргалын дээд сэтгэл амар
Нөхрийн дээд үл аргадагч
Үйлийн дээд бодь мөрийн зэрэг
Хортой бөгөөс хөвгүүнийг ч тэвч
Тустай бөгөөд дайсныг ч асар
Үлэмж олон нүд буй боловч
Өчүүхэн зулын гэрэл хэрэгтэй хэмээгчийн үлгэр нь
Олон хүмүүн цугласан боловч
Түүний дотроос ганц сайн хүмүүн удирдан хэлэх
Алтан дэлхийг өргөстэй гэж бүтээж үл болох
Харин өөрийн хоёр хөлөө бэхэлвэл дээр хэмээгийн үлгэр нь
Олон мунхаг ардыг сургаснаас
Гагц биеэ сургасан нь сайн
Тэргүүлэгч ноён хүмүүн
Албат юугаа тэжээн чадах хэмээгчийн үлгэр нь
Гэмтнийг гэсгээвээс түмэн амьтныг жаргуулан чадах
Жаргах цагт сэрэх хэрэгтэй
Зовох цагт хатуужих хэрэгтэй
Дайсангүй гэж ирт мэсийг биеэс бүү холдуул
Даруй хортой хэмээн нөхрийг бүү сөнөө
Онож мэдсэн сайн
Алтыг арчваас улам сайхан өнгө гарах
Нүүрсийг угааваас улам харлах
Мэргэдийг хорсговоос улам эрдэм гарах
Мунхагийг хорсговоос баас гарах
Муу хүмүүн нэг ч эрдэмгүй болвоос
Дээрээ шүдтэйгээс бус үхэр лүгээ адил
Сургаал үл сонсох бөгөөд гагцхүү цадахыг хүсэгч хүмүүн
Үсгүйгээс буй гахай лугаа адил
Авах идэхэд шунагч өнгөц зусарч хүмүүн
Сүүлгүйгээс бус нохой лугаа адил
Муу хүмүүнд хүргэсэн тус
Хужиртай газар тарьсан тариа
Доргоны нууж тавьсан хүнс
Тэр гурав алинд ч тусгүй
Ер бусад юмыг засч болмой
Гагцхүү муу хүмүүнийг засч үл болмой
Олон бүгд архи уусан хүмүүнийг жаргал гэнэм
Айралжлан явах өвчтэй хүмүүнийг жаргалд тооцох буюу
Муу хүмүүнийг хэрэг дор зарваас өвчин хүртэх
Аргагүй зарваас хойноос нь явах
Хэрэв аянаа явбаас
Өмнөөс урагшлан ирж
Шал бал худал өгүүлэн хэрүүл үүсгэх
Эцэг эх хуурч бүрэлгээд
Ийн тийн гуйж
Эс өгөв хэмээн харин гутах
Эмээ даган төрхөмд нь зарагдах
Өр шир хийж төрөл төрөгсдөө зовоох
Хулгай худал хийж амь биеэ үрэх
Ийн зовлон бүгдийг өөрөө үйлдээд
Ах дүү минь аль буй гэж гомдох олон буй за.
Эрдэнэт хүмүүний төрлийг олсон тул
Тийм муугаас зайлах хэрэгтэй
Манагар үхэх боловч эрдмийг хичээн суралцах хэрэгтэй
Хэрэв эс суравч хойт төрөлдөө
Сайн авьяас болох тул хичээгтүн
Адгуус ч эрдмийг сурах бөгөөтөл
Эрдэнэт хүмүүний биеийг олсон тул
Хүмүүний сурсан эрдмийг болгоомжтой болвол сурах хялбар
Үхэхийн урьд амьд цагтаа буяныг үйлд
Өтлөхийн урьд залуу цагтаа эрдмийг хичээ
Өвчин хүртэхийн урьд эрүүлдээ буян номыг хичээ
Үгүйрэхийн урьд баян цагтаа өглөгийг өг
Бүтэхийн дөрвөн нөхөр тэр болой.
Хоосон чанарыг олсон ламыг тахь
Хоёр заяаг ялгаж мэдэх эздийг хүндэл
Үхэх хүмүүн сайн ламаас айх
Үгүйрэх хүмүүн сайн хоточ нохойноос уйдах
Доройтох ноён сайн түшмэлээс уйдах

Маш зөв явбаас сайн нэр алдаршиж
Мөн энэ биеийн чихэнд чимэг болох.
Арга билэг хоёр алган дээр тогтох
Зусар ихэдвээс тамираа мэдэгдэх
Борооны ус түргэн урсавч үтэн замхрах
Их мөрөн дөлгөөн урсавч их далайд цутгах
Чин сайн эрдэмт хүмүүн
Чоно, хонь хоёрыг нэгэн онгоцонд услах мэт
Чингис Богдын зохиосон сургааль үүгээр
Шашин төр хоёр энх амгалан тогтох болтугай.

* * *

Аяа гайхамшигт сайн үлгэр үүнийг
Танхай ард өөрчлөн шалгаад
Сайтан ухаж шүүвээс эдүгээгийн энэ цаг лугаа нийлэх тул
Оюун түлхүүр нэрт сургаал үүнийг үзэж сурах хэрэгтэй

* * *

Үлгэрлэвээс мэргэд эрдэнийн хэлтэрхийг шинжлэх
Нүүрсийг хаа байвч үл шинжлэх
Жигүүртний хаан гарьд наран гарахыг таалах
Муу хар элээ бүрий болохыг хүсэх
Цаст уулын цагаан арслан
Хар ууланд үл одох зан
Сарьсан багваахай шөнө нисэх зан
Галт хорхой гурван ертөнцийг дүүргэвч
Гагцхүү нарын гэрэлд дарагдах
Эрдмийг хичээн сурваас алдах нэр хаач алдаршмой.
Гэм эрдэм хоёрыг ялгаж эс мэдсэний үлгэр нь
Мунхаг ухаант хүмүүн, мэргэнээс дайжаад
Сармагчин хөтөлсөн хүмүүнийг хүндэлвэй гэх
Ийм ийм утгыг санаж
Язгуурын эрдмээ сэлбэн ав
Эрдэм сурсангүй бөгөөд
Арга хуурмаг сурч
Авах идэхийн үлгэр нь
Урьд нэгэн хүмүүн бусдын тарианд харуулаас нууж
Илжгэнд ирвэсийн арьс нөмөргөж тавьсанд
Олноор айн эмээсний хожим
Тэр ирвэсийн арьс салхинд хийсэж унасанд
Тарианы эзэд илжгийг таньж
Эзэнтэй нь алав гэх
Мигуй хүзүүндээ эрхи зүүж
Махнаас гарав хэмээж
Хулгана барьж идсээр мэдэгдэв гэх
Үнэгний гэмийг хэлээд үнэгэнд хэлэгдэв гэх
Үнэн эрдэм алтан төр адил
Алтыг түлвээс улам өнгө гарах
Занданг түлвээс улам сайхан үнэр гарах
Галыг уруу хандуулваас харин гар өөд шатмой
Эрдэмтэй болвоос олноо хүндлэгдэх
Эрдэмгүй болвоос доромжлогдохын үлгэр нь
Өлсгөлөн барсын дэмий хүрхэрсэн дуунд
Өндөр модны орой дээр хэвтсэн бичин
Өөрөө хөсөр унаж идэгдэв гэх
Пагжал улсын бярманы хөвгүүн
Ганцаар хамаг дайсныг дарав гэх
Шоргоолж бүх газрыг цоолох чадалтай гэх
Сайн хүмүүн хамгийг эрхэндээ хураах чадалтай гэх
Хүр хараацай хөсрийн усыг үл уух
Арслан бөөлжсөө үл идэх
Сайн хүмүүн мөн үгээ үл урвах
Нохой бөөлжсөө идэх
Муу хүмүүн үгээ урвах
Соронзон гүр төмрийн үртсийг аван чадах адил
Сайн хүмүүн сайн үгсийг авч мэргэдийн санд нийлүүлмой
Шагжийн хөвгүүн Шигэмун
Хамаг эрдмийг төгс сурсны тул
Туулсан бурхан болж
Хамаг судар тарнисыг бадруулсан
Баршгүй энэ номын тивд учирч
Эрдэм хүний төрлийг олсон нь маш чухал бөлгөө
Олохуйяй бэрх энэ цогц бүхий цагт
Шатны гишгүүрийг улам дээш тавигтун
Оюун түлхүүр нэрт шастир төгсвэй.

|